N° 53 - automne 2013 - Institut kurde de Paris

KURMANCÎ
hejmar 53 - Payîz 2013
Min ev nivîsî ne ji bo sahibrewacan
Belkî ji bo biçûkêd Kurmancan
Ehmedê Xanî
(Sedsala XVII)
rojnameya taybetî ya Enstîtuya kurdî ya Parîsê li ser pirsên zaravayê kurmancî
Civîna payîza 2013an
Civîna Kurmancî ya 53yan, rojên di navbera 2 – 10.11.2013an de, li Swêdê,
li bajarê Västeråsê, hat li dar xistin.
Di civînê de li ser van babetan hat kar kirin: Devokê Berrîya Mêrdînê,
Hinek peyv ji Selmasê, Peyvên ji Folklora Kurdî ya Sadiq Bahaeddîn
Amêdî û Peyvên ji “Hikyatêd Cimaeta Kurdîyê” ya Hecîyê Cindî.
Ev hevalên han beşdarî vê civînê bûn: Khosrow Abdollahi (Selmas),
Mistefa Aydogan (Mêrdîn), Rojen Barnas (Diyarbekir), Elîşêr (Wan),
Hemîd Kiliçasalan (Mêrdîn), Mahmûd Lewendî (Qerejdax), Selam Nûman
(Qamişlo), Zinar Soran (Dêrik), Têmûrê Xelîl (Rewan), Reşo Zîlan (Agirî).
Em berhemên ji vê civînê li jêrê pêşkêş dikin.
Hinek peyv ji Selmasê
-I-
Amadekar: Khosrow ABDOLLAHÎ
fransizî
honneur, vergogne
déshonorer qqn, porter atteinte à
l’honneur de qqn, déconsidérer qqn.
adan; bereket
bereketli, fertile
fertile
bu tarlanın verimi şundan daha fazladır ce champ est plus fertile que l’autre champ
<adana vê zeviyê ji ya hanê zêdetir e>
<destê Șîrînê bi adan e>
Șîrîn'in eli bereketlidir.
Șîrîn a les mains vertes.
ade (pehlewî ‘adak’)
ada
île
agir barandin; gulle barandin
yaylım ateşine tutmak
soumettre à un tir nourri
agir gurr kirin; agir geş kirin
kızıştırmak
attiser le feu
ateşperest
adorateur du feu, zoroastrien
agirperest
ahil
yetişkin, olgun, büyük (yaş)
adulte, dans la force de l’âge, d’âge mûr
navsere
orta yaş
d’âge moyen
ahilî/ahiltî
yetişkinlik, olgunluk (yaş)
maturité, âge mûr
ajik/ajing;
yabani badem
amande sauvage
al
açık kırmızı
rouge clair, incarnate
aniha; anika, vê gavê
hemen şimdi, hemencecik
maintenant, tout de suite
ar; war û wargeh
yer yurt, oba
région, camp
aran; germiyan
kışlak (göçebeler için)
lieu d’hivernage, bas pays, région sèche et chaude
ardxavk
tavada tereyağında unun kavrulmasıyla galette confectionnée avec de la farine et
yapılan bir yemek
du beurre, et cuite à la poêle
şevîlk
çene
mâchoire, maxillaire
arihandin; arandin
ağrıtmak, sızlatmak
raviver une douleur, une blessure,
envenimer, exacerber
arihîn; arîn
ağrımak, sızlamak
avoir mal, souffrir d’une blessure qui s’est
ravivée ou rouverte
arînok/alînok; qafenok, muqeşir
nohut yarması
plat de pois chiches cassés et grillés
armûş; ermûş, hevirmiş, hevirmêş, hevrîşim ipek
soie
arûşe; arîşe, arijo, anîzaz
haylaz, yaramaz, afacan
turbulent,(e), tapageur,(euse) (surtout un enfant)
arûşetî
haylazlık, yaramazlık, afacanlık
tapage, turbulence
arvan; bijîv
azık, erzak
vivres, provisions
arvane; arwane, nage
dişi deve
chamelle (femelle de dromadaire)
de quatre ans et plus
asûde
sakin, sükünet, rahat
tranquille adj., calme, en paix
asûde bûn
rahat olmak, sakin olmak
être tranquille, se calmer
asûde kirin
sakinleştirmek, rahatlatmak
tranquilliser, calmer
asûdetî; asûdeyî
sakinlik, sükünet
tranquillité, sérénité
aşê bê/bayî
yel değirmeni
moulin à vent
aşê hesin; aşê êgir
motorlu değirmen
moulin motorisé
aşêv; eşêv, bijar, alax
ayıklama
binage
aşêv kirin; eşêv kirin, bijar kirin, alax kirin ayıklamak
biner, sarcler, désherber
aşik
küçük değirmen
petit moulin
aşirmek
pantolon askısı
bretelles de pantalon
qawîşa aşirme
askı kayışı
la courroie de la croupière
aşî; aşvanî, aşhêrî
değirmene buğday öğütmeye giden
personne qui apporte son grain au moulin
aşî kirin; pûyîn, debax kirin
sepilemek
tanner
aşîta avê
dalgalar halinde gelen su kütlesi
chute d’eau, cascade
aşîtê êş; beraş
değirmen taşı
meule (du moulin)
<ad û aşît di xwe de anîn>
yalan yere yemin billah etmek
jurer sur sa propre tête, parjurer
aşîxane; debaxxane
tabakhane
tannerie
ava; avadan
şen, bayındır
prospère
ava bi binik bûn
içi başka dışı başka olmak
être réservé, être renfermé
ava bûn = çûn ava
batmak (güneş ve ay için)
se coucher (soleil, lune)
roj ava bû
gün battı
le soleil s’est couché
roj li ser avan e (ava ye);
güneş batmak üzere
le soleil est sur le point de se coucher
avabûna rojê
gün batımı
coucher du soleil
avabûna hîvê
ay batımı
coucher de la lune
aveping; avpeng, pingar
su birikintisi
petite mare, flaque
avbirr; bend
arık seti
petit barrage en terre (obstruant provisoirement
un canal d’irrigation)
kurdi
abûr; avrû, ava rû, heya
<abûra yekî birin>
tirkî
onur, haya, yüz suyu
birinin hayasını götürmek
îngilîzî
honour
to dishonour, to disgrace
fertile, blessed
the production of thise field is greater than that one
Shirin has fortunate hands.
island
to open heavy fire
to stoke the fire
fire worshipper, zoroastrian
adult, mature
middle-aged
maturity
wild almond
light red
now, straight
area, camp
winter quarters (of nomads)
four fried in butter (for eating)
jaw, maxilla
to cause pain, to sting, to wring
to pain, to sting, tingle
split chickpeas
silk
naughty, mischievous, turbulent
noise, turbulence, troublemaking, mischief
rations, provisions, victuals, [food] supplies
four year old female camel
calm, relaxed
to be relaxed, to be quiet, to be calm
to calm, to relieve
calmness, serenity
windmill
motorized mill
weeding
to weed
small mill
pants suspenders
sling, strap crupper
person who brings his grain to mill
to tan
cascade, waterfall
millstone
forswear oneself, swear on his own head
tannery
built-up, flourishing, prosperous
be reserved, be withdrawn
to go down
the sun has gone dawn
the sun is about to set
sunset
moonset
small pond, puddle
small earth dam (temporary blocking an irrigation
canal)
Tiba Melayê Erwasî
Amadekar: Prof Dr Kadrî YILDIRIM
Ev pirtûk (Tiba Melayê Erwasî), ji pexşana kurdî ya klasîk nimûneyeke balkêş e û bi qasî ku tê zanîn
di warê nûjdarîyê de mînaka yekemîn a nivîskî ye. Ji ber vî qasî jî girîngiyeke wê ya dîrokî heye. Nivîskarê wê Şêx Mihemed Erwasî, ku di nîvê dawîn ê sedsala 18an û destpêka sedsala19an de jiyaye,
yek ji mezinên binemala Erwasîyan e û yekemîn endamê vê binemalê ye ku li gundê Erwasê bi cih
bûye. Erwas gundekî navçeya Miksa Wanê ye.
Melayê Erwasî ji xwe re Tiba Calînus (Claudius Galenus †200 z) wekî esas girtiye.
Yekemîn kesê ku qala Melayê Erwasî kiriye, Yûsuf Ziyadîn Paşayê nivîskarê Ferhenga kurdîerebî ye. Navê rastî yê Melayê Erwasî, Şêx Mihemed e, lê wî ji xwe re gotiye “Kalikê Erwasiyan
Şêx Mihemed el-Qutûb”.
Têbînî: Ev babeta han diviyabû di hejmara 52an ya Kurmancî de bihata weşandin. Ji ber nemana cih me nedikarî em wê hingê belav bikin.
kurdî
av ji çavan hatin, avhatina ji çavan
avçûna ji dev
avolek; peqikên avî
ba
bagirtî; mirovê bagirtî
bawesîr; basûr
bawesîra bayî
bayê çerxan
bayê sor
bêntengî; bêhntengî, bîhntengî
tirkî
göz sulanması
ağızdan salya akması
sulu yumrucuklar
romatizma
romatizmalı
basur
romatizmalı basur
gezgin romatizma
kızıl romatizması
1. nefes darlığı; 2. kasvet; 3. sabırsızlık
bewilqebzbûn; mîznehatin
birîna goştrizî
çavê şikestî
çavtarîbûn, tarîbûna çavan
dengvebûn; dengê ketî vedibe
dijwariya bewlê
dirêjkirina mûyan
êşa çavan; çavêş
êşa didanan; diranêş
êşa guh; guhêş
êşa parsûyan; parsûêş
êşa piştê; piştêş
êşa ser; serêş
êşa sîng; sîngêş
germî
germîya bedenê; germîya laş
gewrî werimîn, werma gewriyê
geztina marî; marpêvedan
girê
guhê giran
guhgiran
gurî
hişkahiya dev
îlancûx; îlancux, îlancix, mûmar
kelîna me’îdeyê
ketina deng; dengketin
kewa birînan
kotîbûn, derdê pîs
kûrî; korî, korahî, korbûn
kurmê zik
mirovê girêdayî; girêdayê bi mêraniyê
mûyên çavan; mûyên di çavan de tên
nexweşiya xewê
qermiçiya çavan; qermîçokên çavan
revandina mûriyan
rîş
ronahiya (ruhniya) çavan
şewat
şewitandina tavê
şevkûrî; şevkorî, şevekorî, koreşevî
sîngê girtî
sir bûn
sirbirina piyan; pêtevizîn
sistbûna destûpiyan
sistiya bedenê
spîbûna mûyan
ta
tengasiya nefesî, tengnefesî;
tengenefesî, bîhnçikîn
tengnefes; bîhnçikyayî
weba
vereşîn
werm
werma bedenê
werma gewriyê
wermdanîn
weşana mûyan
xwîna didanan
zehfrazan
zehr xwarin; jehr xwarin
zerahiya rûyan
zerik
zikêş; êşa zik
zûrekxwarin, derblêketin
zûspîbûna mûyan
Kurmancî hejmar - 53 -
idrar tıkanıklığı
eti çürüyen yara
kamaşmış göz
gözkararması
ses açılması
idrar rahatsızlığı
kıl uzatma
göz ağrısı
diş ağrısı
kulak ağrısı
kaburga rahatsızlığı
sırt ağrısı, bel ağrısı
başağrısı
göğüs ağrısı
sıcaklık, hararet
vücut sıcaklığı
boğaz şişmesi
yılan sokması (ısırması)
şiş, yumru
ağır işiten kulak
ağır işiten
1. uyuz; 2. kel
ağız kuruluğu
yılancık
mide yanması
ses düşmesi, ses kısılması
yaranın kaynaması (kapanması)
cüzzam
körlük
karın (bağırsak) kurdu
iktidarsız
gözdeki kıllar
uykusuzluk hastalığı
göz kırışıklığı
karıncalarla mücadele
şark çıbanı
görme gücü
yanma, yanık
güneş yanığı
gece körlüğü
göğüs kapanması
donmak
ayakların uyuşması
el ve ayaklarda halsizlik
vücutta halsizlik
saç ağarması
1. sıtma, 2. humma, ateş
nefes darlığı
fransizî
larmoiement
bave, sécrétion de la bave
bulle, vésicule
rhumatisme
qui souffre de rhumatisme, rhumatisant
hémorroïdes
hémorroïdes rhumatismales
polyarthrite
rhumatisme inflammatoire
1. essoufflement ; 2. irascibilité, emportement ;
3. impatience
difficulté à uriner, rétention d’urine
plaie infectée
vue basse
aveuglement
recouvrement de la voix
trouble urinaire
poussée de poils, de cheveux
mal des yeux, ophtalmie
mal de dents, odontalgie
otalgie
douleur dans les côtes
mal de dos
migraine
douleur de poitrine
chaleur, température
température du corps
enflement de la gorge
piqûre de serpent
enflement, enflure
oreille qui entend mal
malentendant
1. galeux ; 2. chauve
sécheresse de la bouche
érysipèle
brûlure d’estomac, pyrosis
1. enrouement ; 2. dysphonie
cicatrisation
lèpre
cécité
ver intestinal, parasite
impuissant
trichiasis
trouble de sommeil, insomnie
ridules sous les yeux
chasse aux fourmis
leishmaniose
vue, acuité visuelle
brûlure
brûlure de soleil
cécité nocturne
difficulté respiratoire
geler
gel des pieds
faiblesse des membres
manque de tonus, faiblesse du corps
blanchissement des cheveux
1. malaria, paludisme ; 2. fièvre
essoufflement respiratoire
îngilîzî
watery eyes, epiphora
drooling, sialorrhea
vesicle, bulla
rheumatism
rheumatic
haemorrhoids, piles
rheumatic haemorrhoids
wandering rheumatism
red rheumatism
1. shortness of breath; 2. irritation;
3. impatience
urinary obstruction, ischuria
rotting wound
impaired eyesight
staggers, vision loss
regained voice, vocal recovery
urination disorder
hair extension
eye disease
toothache, odontalgia
earache, otalgia
rib pain
backache, back pain
headache
chest pain, breast pain
fever, temperature
body temperature
throat swelling
snakebite
swelling
poor hearing
hearing-impaired
1. scabies, 2. bald
dry mouth
erysipelas
heartburn, pyrosis
1. hoarseness; 2. dysphonia
wound closure
leprosy
blindness
intestinal worms
impotent, erectile dysfunction (ed)
trichiasis
insomnia
eye wrinkles
ant fight
leishmaniasis
vision, eyesight
burning, burn
sunburn
night blindness, nyctalopia
respiratory obstruction
congeal, to become numb
feet numbness
hands and feet weakness
body weakness
graying of the hair
1. malaria, 2. fever
breathlessness, shortness of breath
nefes darlığı olan
veba
1. istifra etmek, 2. istifra
şişkinlik
vücut şişkinliği
boğaz şişkinliği
şişkinliğin inmesi
kıl dökülmesi
diş kanaması
aşırı uyku
zehir içmek
yüzün rengi solmak
sarılık
karın ağrısı
darbe
saçın erken ağarması
qui a le souffle court, qui souffre d’essoufflement
peste
1. vomir ; 2. vomissure
enflement, gonflement
gonflement du corps
gonflement de la gorge
dégonflement
perte de poils, de cheveux
saignement de gencives
hypersomnie
s’empoisonner
pâlir
jaunisse, ictère
mal d’estomac
coup, impact, le fait de prendre un coup
le blanchissement précoce des cheveux
short-winded
pestilence, plague
1. to vomit1; 2. vomiting
swelling
body swelling
throat swelling
reduction of swelling
hair loss
teeth bleeding
excessive sleepiness, hypersomnia
to take poison
(facial) pallor
jaundice, icterus
stomach ache
impact
early graying of the hair
-2-
Sadiq Bahaeddîn Amêdî - III
“Folklorê Kurdî” - Dastana Memê Alan
Amadekar: ELÎŞÊR
kurdî
hedar: hedan
koç kirin
ripitî; ripijî, repisî, zepitî
gidîş
tirkî
sükunet, huzur
nakletmek, göçmek
tıka basa
başaklar aşağıya gelecek şekilde hasat yığını
şîxan; şixre, kişre
balav; berav
beravî
berav kirin
di zikê xwe de herişîn
veder bûn
bi bez
pêxemî; bi xema
berbûn êkûdû; bi hev ketin, rabûn hev,
xwe li hev rakişandin
nehatin rayê
damayî
heçku; herçîku, heçka
di darê dinyayê de
tep û mistanê (= laqirdî)
xwe pê nehaydan
dagerîn
hilgêr
kêşa karwanê
kêş
bêmefer
dêm kirin; bêav hiştin
şevav; ava şevê
geş bûn
keçînî
keçkanî
sapları harmana taşıma işi
çamaşır yıkama
çamaşır yıkıyan
çamaşır yıkamak
<idyom> için içini yemek
ayrılmak, uzaklaşmak
koşarak, acele
gamı ile, tasası ile
dalaşmak, kavga etmek
kêrîya çîyê
bêvîrî
radan
yola gelmemek, ikna olmamak, baş eğmemek
bitkin, bitik
sayki, farzetki
yeryüzünde
elşakası
oralı olmamak
yayladan iniş, yayladan inmek
yaylaya çıkma
kervan kafilesi, kervan konvoyu
kafile, konvoy
umutsuz, mecalsız, aman vermez
susuz bırakmak
akşam sulaması
serpilip gelişmek
1. kız, kızlık, 2. bakirelik, 3. kızlık ile ilgili
1. kızlık, bakirelik; 2. güreşte tarafların
berabere kalması
masadağı
halsızlık, takatsızlık
1. küremek; 2. kapatmak; 3. sokmak;
4. uzatmak; 5. davranmak
fransizî
calme, sérénité
migrer
à ras le bord, bien tassé
meule de gerbes de blés disposées de façon que
les épis soient en bas
transport de gerbes de céréales vers l’aire de battage
lessive
laveur de linge, lavandière
faire la lessive, laver le linge
se morfondre
s’éloigner
en courant, à pas de course
avec le souci de, en se souciant de
se chamailler, s’empoigner
îngilîzî
comfort
to remove, migrate
full to the brim
a pile of grain husks
to transport the grain husks for threshing
cloth washing
washer woman/man
to wash (clothes)
to fret about, to worry
to be/become distant, be far-off
rush, hastily, quick
for fear of, in fear of
to fight, to brawl
ne pas se soumettre, refuser de suivre, opiniâtre
épuisé, à bout de force
comme si
de par le monde
chahut, bourrade, plaisanterie, pratique
ignorer, ne pas prêter attention
descendre des estives, retour d’alpages
montée vers les estives
convoi de caravanes
convoi
désespéré, désemparé, sans recours
assécher
arrosage du soir
s’épanouir
1. condition de jeune fille ; 2. virginité ; 3. adj. virginal
1. virginité ; 2. match nul (dans la lutte)
to be hard to convince, be stubborn
careworn, exhausted
as if
on earth
practical joke, playing with claps and fists
to ignore, pay no attention
to come down from the summer pastures
one who goes to the high summer pastures
caravan convoy
convoy
hopeless, weak
drain,
evening watering
flourish
1. girl, maiden, 2. virginity, 3. maiden, virginal
1. virginity, maiden; 2. draw (for wrestling)
montagne à sommet plat
malaise, prostration, épuisement
1. ramer ; 2. fermer, verrouiller ; 3. pénétrer ;
4. étendre allonger ; 5. agir
mountain with flat summit
prostration
1. to shovel; 2. to seal; 3. to penetrate;
4. to stretch (oneself); 5. to act
Folklor - VI
”Hikyatêd Cimaeta Kurdîyê” ya Heciyê Cindî
Amadekar: Reşo ZÎLAN
kurdî
hêva; virde
terkeselat bûn; (dev ji nimêjê berdan)
terkeser bûn (dev ji ciyê we, welatê xwe berdan)
sînod
ji şabûna lingê wî erd nagire
pirço; pirçû
papax
xêretxane
mawerd
dor û ber
şiqitandin
qalpax; qapax
çerçirin
niç; goşe
qoçax
dêmistan
mirazxwestin, xwastek, daxwaz
maldar
guhartina bi zêrtî
terk
terk lê ketin
terikîn
hevserî; jinûmêrên hev
dilê sax; dilê paqij, dilê safî
tê deranîn; tê derxistin; zanîn
ranêzîkayî … kirin; nêzîkî … bûn
çavronayî dan; çavronahî dan
dîhar; diyar, xuya
silikîn
bengîtî
xwarinxane
berdest
soldirû; goşkar, solbend
pêşekar; sinaetkar
çap; qeys, pîvan
serê xwe pê re kirin yek
qirmî; misîn
forq; qehpik:
êrdek
kulzikî
te kul kuta dilê min
berdestî
hêçka; hînga
bi qirka hevdu girtin
-3-
tirkî
bu yana, bu tarafa
namazı terketmek, din yolundan uzaklaşmak
yerini yurdunu bırakmak
kilise meclisi
sevinçten uçmak
yüzü asık
kalpak
hayırevi, imaret
gülsuyu
etraf, çevre
indirmek, sıyırmak
kapak
çabalamak, gayret göstermek
köşe
yiğit, yürekli
uçsuz bucaksız kurak yer
dilek
varlıklı, zengin
altın karşılığında takas
yarık, çatlak
yarılmak, çatlamak
yarılmak, çatlamak
eş, karı-koca
saf, temiz yürekli
doğru tahmin etmek, sezmek
yaklaşmak
gözaydınlığı vermek
görünür
ürkmek, şüphelenmek, gocunmak
aşk
lokanta
el altında, hazır
ayakkabıcı
sanatkâr
ölçü
biriyle yatmak, cinsel ilişkide bulunmak
ibrik
kancık, kahpe
yedek at
istemeye istemeye, istemeyerek, gönülsüz
içime kaygı saldın
hizmetkar
ozaman
tartışmak, boğaz boğaza girişmek
fransizî
par ici
renoncer à la pratique réligieuse, devenir mécréant
s’exiler, s’expatrier
synode
être sur un petit nuage, être très joyeux
renfrogné, maussade
kalpak, bonnet de fourrure, bonnets à la tartare
hospice
eau de rose
environs, alentours
descendre (v.t.), baisser
couvercle
déployer des efforts, s’efforcer
coin
brave, preux
steppe, étendu aride
désir, aspiration
riche, fortuné
troc avec de l’or
fissure, fêlure
se fissurer
se fissurer, se fêler
conjoint
cœur pur, bien intentionné
deviner
s’approcher
féliciter, congratuler
visible, en vue, apparent
tressaillir, sursauter
amour, état amoureux
restaurant
prêt, à portée de la main
cordonnier, bottier
artisan
mesure
coucher avec qqn. faire l’amour
aiguière
putain, prostituée
cheval de réserve
de mauvais gré, à contre cœur
tu m’as chagriné
serviteur, servante
alors, à ce moment
s’empoigner
îngilîzî
this way, in this direction
to give up the practice of praying
strayed, land abandonment
synod
he is extremely happy
grimace
fur cap
shelter
rose water
arround
to take/ bring down
lid
to endeavour
corner
brave, strong
wasteland
wish
rich
exchange in gold
split, slit, crack
to split, slit
to split, slit
married couple
pure heart
to guess right
to come near
to congratulate
in view
to be affraid
love, passion
restaurant
have handy, ready
shoemaker, mender of shoes
craftsman
measure
to make love
ewer
bitch
reserve horse
involuntary
you let grief in my heart
servant, valet
then
to discuss, bring to account
Kurmancî hejmar - 53 -
Devokê Berrîya Mêrdînê
- VII kurdî
gumre
gunkê qapanê
tirkî
inatçı, dikkafalı
kantar topuzu
guroşk; guvişk, givîşk, guvîşk
gurrgurre; kuşkuşe
li yekî bi guşeguşan ketin
guvaştin; givaştin
halet
hamiş; hêmiş, hêş
hatnehat; çûnûnehat, çûnnehat
havo; hevo
haymûtaym; hamûtam, ’amûtam
hay û olam jê nebûn
hebîn
hebandin
hecam
kirin heftûheşt
heftûzik
hejhejok
hênik; hînik, honik, fênik
herbî; şîşika tivingê
herikîn
herikandin
herimîn
herimandin
hespikê hesinî
hevalbehcîn(k)
hevalçûk; hevalpiçûk
hevrêşk; hevrîşk
hêwî; hêmî, qelp
heyirî
hezarpizrûk; hezarpizûr; pizûr
hezaz, pûl
hilanîn
hilperikîn
hildirûn
sıkım
palavracı
işkilenmek
sıkmak
kara saban
atı durdurma ünlemi
dönüşü olmayan yol
dokumada atkı
suçsuz günahsiz
…den habersiz olmak
1. sevme; 2. tapma
1. sevmek; 2.tapmak
hacamat
bir konuda çekişmek
köpek memesi hastalığı
sarsak
serin
harbi
akmak
akıtmak
haram olmak, berbat olmak
haram etmek, berbat etmek
bisiklet
arkadaş çatlatan
döleşi, etene, plasenta
sıcak ekmeği doğrayıp üzerine yağ
ekleyerek karıştırıp yenen bir yemek
çürük, kalitesiz (kumaş için)
şaşa kalmış
kırkbayır
göçük, heyelan
1. kaldırmak; 2. saklamak, ayırmak
tırmanmak
kısaltmak için içten katlayarak dikmek
hilgirtin
hilkutan
hilmeyî ser çavê yekî bûn
hilmik
hilor bûn
hilor kirin
hilpekîn
hilpufandin
hilqetandin
hilweşandin; hilşandin
hinatîşk; kevza keviran
hîncir
bi hindûhêl
li ser hindûhêla xwe bûn
kaldırmak, taşımak
tepmek, bastırmak
karşı çıkmak
saşe, lavanta kesesi
sıçramak, zıplamak
sıçratmak, zıplatmak
sekmek, zıplamak
üfleyerek tozunu almak
koparmak
yıkmak
taş yosunu
büyük kaya parçası
var gücüyle
gücü kuvveti yerinde olmak
hişkolekî
hîvron; hîveron, heyveron, tavehîv,
taveheyv
hizhizî
hors
lê ho venedan
hulumandin
incik; hincik
kupkuru
mehtap
yıpranmış, sarsak
dibek kolu
oralı olmamak
pısmak
taranmamış birbirine karışmış saç
îppela, tazî: şilf tazî, şût tazî, rût, rûs,
xwes, rût û tût
işkba, hişkba
xavba
jahr; jehr
jêkirin
jêrajorî bûn; jêrejorî bûn
çırıl çıplak
sıkı eğirme
gevşek eğirme
zehir
kesmek, koparmak
sağını solunu şaşırmak, şaşkınlaşmak
ji ber xwe xistin
ji destûpîyan ketin
ji guha kirin
ji hiş de ketin
ji qam de ketin
ji ser xwe çûyîn
tasfiye etmek
eli ayağı tutmamak
sağır etmek
hafızası zayıflamak
yığılıp kalmak
ne oldum delisi olmak
Amadekar: Hemîd KILIÇASLAN
fransizî
obstiné, têtu
poids courant le long de la règle
graduée de la bascule
boulette, croquette
bonimenteur, charlatan, menteur
avoir des soupçons, se douter de
serrer, presser
charrue
interjection pour stopper le cheval
sans retour (chemin)
trame
innocent
ignorer, ne pas être au courant
1. amour ; 2. adoration
1. aimer ; 2. adorer
ventouse
se chamailler, avoir une altercation
hidrosadénite suppurée
branlant
frais
languette de fusil
couleur, s’écouler
faire couler
s’avilir, se corrompre
souiller, salir, pervertir
bicyclette
importun, casse-pieds
placenta
plat de pain chaud émietté et mélangé
avec du beurre
1. étoffe de mauvaise qualité ; 2. humidité
ébahi, surpris
feuillet
éboulement
1. lever, soulever ; 2. mettre de côté
grimper
raccourcir un vêtement en reprenant
le bas
porter
tasser, compresser
s’insurger contre qqn.
sachet
bondir
faire bondir
gicler, jaillir
ôter la poussière en soufflant dessus
trancher, couper
démolir, détruire
mousse, lichen
gros rocher
de toutes ses forces
être au faite de sa puissance, être au
sommet de sa forme
sec, très sec
clair de lune
îngilîzî
stubborn
plumb of steelyard
squeeze
arrant liar
to get wind of
to squeeze, press
a primitive plow
interjection to stopping horse
way of no return
weft
innocent
to be unaware of …
1. love; 2. worship
1. to love; 2. to worship
cupping
to altercate
hidradenitis suppurativa
shaky
cool
ramrod
to flow, run
to flow, run
to be destroyed, to be fucked
to destroy, mar
bicycle
someone unwelcom, a pain in the neck
placenta
buttered bread
1. cheap cloth; 2. dampness
amazed, perplexed
psalterium
landslip
1. to lift up; 2. to keep, save
to climb
to shorten a cloth
to carry, bear
to shake (something) up and down
to rebel
sachet
to jump
to bounce
to skip, bounce about
to blow off
to puck, to cut off
to fall down, collapse
moss (for stone)
boulder
with all one’s strength
to be in full strength
half-dryed
moonlight
usé, croulant
pilon
ignorer, s’en moquer
être effrayé, avoir peur
enchevêtré, ébouriffé, chevelure
emmêlée
tout nu
shaky, trembly
pestle
to not mind, to not care about
to be scared
ruffled
filage serré
filage lâche
poison
couper, trancher
être déboussolé, être désorienté,
être dérouté
liquider, éliminer
devenir impotent
assourdir
perdre la mémoire
s’effondrer
avoir la grosse tête
hard spinning
loose spinning
poison
to cut
to be led astray
full naked
to remove
to debilitate
to deafen
to be weak in memory
to collapse, fall down
stuck-up, snooty
KURMANCÎ
MAGAZINE LINGUISTIQUE KURDE, supplément du Bulletin de liaison et d’information
© INSTITUT KURDE DE PARIS, 106, rue La Fayette, 75010 Paris - France, Tel. : 00 33 (0)1 48 24 64 64, www.fikp.org
Directeur de la publication : Reşo ZÎLAN, Réalisation : M. HASSAN
Kurmancî hejmar - 53 -
-4-