Õÿ∫ —µ`°“√≥å· ≈–«`∏`√—°…“‡π ÈÕßÕ°Àπ—ßµ“ ÿπ
Transcription
Õÿ∫ —µ`°“√≥å· ≈–«`∏`√—°…“‡π ÈÕßÕ°Àπ—ßµ“ ÿπ
‡«™™ “√ —µ«·æ∑¬å ªï∑’Ë 34 ©∫—∫∑’Ë 4, 31 ∏—π«“§¡ 2547 121 √“¬ß“π —Èπ Õÿ∫—µ‘°“√≥å·≈–«‘∏’√—°…“‡π◊ÈÕßÕ°Àπ—ßµ“ ÿπ—¢ : 69 µ—« (2543-2546) π≈‘π’ µ—𵑫π‘™1* ª√“≥’ µ—𵑫π‘™1 —𵑠«ß§åÕ”π«¬°ÿ≈1 Õπÿ‡∑æ √—ß ’æ‘æ—≤πå2 Abstract Nalinee Tuntivanich1* Pranee Tuntivanich1 Santi Wongaumnuaykul1 Anudep Rungsipipat2 THE PREVALENCE AND TREATMENT OF EYELID NEOPLASMS IN DOGS : 69 CASES (2000-2003) The prevalence and treatment of 69 eyelid masses in dogs at the Ophthalmology clinic, Department of Surgery, Small Animal Hospital, Chulalongkorn University, between November 2000 and November 2003, in relation to breed, sex, age, location, tumor size, histopathological diagnosis and surgical treatment is reported. The average age of the affected dogs was 7.85 years. Mixed breeds, males and the upper eyelid were at a higher risk. The average size of the mass was 6.49 mm. Benign tumors (88.41%) were more frequent than malignant ones (11.59%). Sebaceous gland tumors were more frequently encounted (79.7%) than malignant tumors, malignant melanomas, squamous cell carcinomas and mastocytomas. Amputation and liquid nitrogen spray cryotherapy is the effective treatment for all eyelid masses with a 100% cure rate. Keywords : eyelid, neoplasms, dog 1 Ophthalmology clinic, Small Animal Hospital, Department of Surgery, Faculty of Veterinary Science, Chulalongkorn University, Pathumwan Bangkok, 10330 2 Department of Pathology, Faculty of Veterinary Science, Chulalongkorn University, Pathumwan Bangkok, 10330 * Corresponding author 1 Àπ૬®—°…ÿ§≈‘π‘° ‚√ßæ¬“∫“≈ —µ«å‡≈Á° ¿“§«‘™“»—≈¬»“ µ√å §≥– —µ«·æ∑¬»“ µ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ª∑ÿ¡«—π °√ÿ߇∑æœ 10330 ¿“§«‘™“欓∏‘«‘∑¬“ §≥– —µ«·æ∑¬»“ µ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ª∑ÿ¡«—π °√ÿ߇∑æœ 10330 * ºŸâ√—∫º‘¥™Õ∫∫∑§«“¡ 2 122 Thai J. Vet. Med. Vol. 34 No. 4, 31 December 2004 ∫∑§—¥¬àÕ π≈‘π’ µ—𵑫π‘™1* ª√“≥’ µ—𵑫π‘™1 —𵑠«ß§åÕ”π«¬°ÿ≈1 Õπÿ‡∑æ √—ß ’æ‘æ—≤πå2 Õÿ∫—µ‘°“√≥å·≈–«‘∏’√—°…“‡π◊ÈÕßÕ°Àπ—ßµ“ ÿπ—¢ : 69 µ—« (2543-2546) √“¬ß“πÕÿ∫—µ‘°“√≥å¢Õ߇π◊ÈÕßÕ°Àπ—ßµ“ ÿπ—¢ ®”π«π 69 µ—« ∑’ˇ¢â“¡“√—∫°“√√—°…“∑’ËÀπ૬®—°…ÿ§≈‘π‘° ¿“§«‘™“»—≈¬»“ µ√å ‚√ßæ¬“∫“≈ —µ«å‡≈Á° §≥– —µ«·æ∑¬»“ µ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ √–À«à“߇¥◊Õπæƒ»®‘°“¬π 2543 ∂÷߇¥◊Õπæƒ»®‘°“¬π 2546 ∑’ˇ°’ˬ«°—∫æ—π∏ÿå ‡æ» Õ“¬ÿ µ”·Àπàß∑’Ëæ∫ ™π‘¥ ¢π“¥ ·≈–«‘∏’°“√√—°…“ ‡π◊ËÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“æ∫‰¥â¡“°∑’Ë ÿ¥∑’ËÀπ—ßµ“∫π„π ÿπ—¢æ—π∏ÿåº ¡ ‡æ»ºŸâ Õ“¬ÿ‡©≈’ˬ 7.85 ªï ¢π“¥‡©≈’ˬ¢Õß°âÕπ‡π◊ÈÕ‡∑à“°—∫ 6.49 ¡¡. ‡ªìπ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥‰¡à√⓬√âÕ¬≈– 84.41 ™π‘¥√⓬√âÕ¬≈– 11.59 ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥‰¡à√⓬¢ÕßµàÕ¡ sebaceous æ∫‰¥â¡“°∑’Ë ÿ¥√âÕ¬≈– 79.7 ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥√⓬‰¥â·°à malignant melanoma, squamous cell carcinoma ·≈– mastocytoma °“√√—°…“¥â«¬«‘∏’µ—¥ÕÕ°·≈â«æàπ¥â«¬‰π‚µ√‡®π‡À≈« ‰¥âª√– ‘∑∏‘º≈√âÕ¬≈– 100 ∑—Èß™π‘¥√⓬ ·≈–‰¡à√⓬ §” ”§—≠ : Àπ—ßµ“ ‡π◊ÈÕßÕ° ÿπ—¢ ∫∑π” Àπ—ßµ“‡ªìπ à«πª√–°Õ∫¢Õßµ“∑’Ë¡’ à«π¢Õߺ‘«Àπ—ß ‡¬◊ËÕ‡¡◊Õ° µàÕ¡µà“ßÊ ·≈–°≈â“¡‡π◊ÈÕ ∑”Àπâ“∑’˪ÑÕß°—π≈Ÿ°µ“ Àπ—ßµ“ª√–°Õ∫¥â«¬º‘«Àπ—ß 2 ™—Èπ ™—ÈππÕ°¡’≈—°…≥–‡ªìπº‘« Àπ—ß∑—Ë«Ê ‰ª ·µà∫“ß°«à“ à«π™—Èπ„π‡ªìπ‡¬◊ËÕ‡¡◊Õ°∫“ß ’¢“« ‡√’¬°«à“ palpebral conjunctiva Àπ—ßµ“¡’µàÕ¡ meibomian À√◊ÕµàÕ¡ tarsal Õ¬Ÿàµ≈Õ¥§«“¡¬“«¢Õß tarsal plate (Prince et al., 1960) ∂Ⓡ°‘¥°“√Õ—°‡ ∫¢ÕßÀπ—ßµ“ µàÕ¡ meibomian Õ“®®–¢¬“¬„À≠à·≈–¡’ÀπÕ߉À≈ÕÕ°¡“ ´÷Ëß “¡“√∂√—°…“‰¥â ‚¥¬∫’∫µàÕ¡‡Õ“ÀπÕß∑’ËÕ¬Ÿà¿“¬„πÕÕ°¡“ ·≈⫪ѓ¬µ“¥â«¬¬“ ªØ‘™’«π–º ¡§Õ√嵑‚§ ‡µ’¬√å√Õ¬¥å (ª√“≥’ ·≈–§≥–, 2002) ‡π◊ÕÈ ßÕ°∑’ÀË π—ßµ“ ÿπ¢— Õ“®®–æ∫™π‘¥ papilloma ∑’„Ë °≈âÊ ¢Õ∫µ“ hemangioma À√◊Õ meibomian adenoma ‡π◊ÈÕßÕ°∑’Ë Àπ—ßµ“æ∫‰¥â∫Õà ¬∑’ Ë ¥ÿ „π —µ«åÕ“¬ÿ¡“° (Milton, 1986; Severin, 1995) —µ«å∑’ˇªìπ‚√§®–· ¥ßÕ“°“√√–§“¬‡§◊Õß∑”„Àâ°–æ√‘∫ µ“∫àÕ¬Ê πÈ”µ“‰À≈ (Robert et al., 1986) ∫“ß§√—Èß°âÕπ‡π◊ÈÕ ‰ª —¡º— °—∫°√–®°µ“∑”„Àâ°√–®°µ“Õ—°‡ ∫À√◊Õ‡ªìπ·º≈‰¥â (ª√“≥’ ·≈–§≥– 1998; Gelatt and Gelatt, 2001) ®÷ßÕ“®®–√—°…“„ÀâÀ“¬‰¥â¥«â ¬°“√∑”»—≈¬°√√¡‡¬◊Õ°·¢Áß (ª√“≥’ ·≈–§≥–, 1998) °“√√—°…“¥â«¬«‘∏’»—≈¬°√√¡µ—¥ÕÕ°À√◊Õ„™â ‰øøÑ“ ‰¡à‡ªìπ∑’Ëπ‘¬¡ ‡π◊ËÕß®“°¡’°“√∑”≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ¡“°‡°‘π‰ª (Roberts et al., 1986) «— µ ∂ÿ ª √– ß§å ¢ Õß°“√»÷ ° …“‡æ◊Ë Õ √“¬ß“πÕÿ ∫— µ‘ ° “√≥å °“√‡°‘¥‚√§‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“ ÿπ—¢®”π«π 69 µ—« ∑’Ëæ∫µ—Èß·µà ‡¥◊Õπæƒ»®‘°“¬π 2543 ∂÷߇¥◊Õπæƒ»®‘°“¬π 2546 ¥—ßπ’È Õ“¬ÿ æ—π∏ÿå ·≈–‡æ»¢Õß ÿπ—¢∑’ˇªìπ‚√§ µ”·Àπàß∑’Ëæ∫‡π◊ÈÕßÕ°·≈– ¢π“¥¢Õ߇π◊ÈÕßÕ° ™π‘¥¢Õ߇π◊ÈÕßÕ° ·≈–«‘∏’°“√√—°…“·≈–º≈ ¢Õß°“√√—°…“ «— ¥ÿ·≈–«‘∏’°“√ ÿπ—¢®”π«π 69 µ—« ‡ªìπ ÿπ—¢ªÉ«¬∑’ˇ¢â“¡“√—∫°“√ √—°…“∑’ËÀπ૬®—°…ÿ§≈‘π‘° ¿“§«‘™“»—≈¬»“ µ√å ‚√ßæ¬“∫“≈ —µ«å‡≈Á° §≥– —µ«·æ∑¬»“ µ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ µ—Èß·µà‡¥◊Õπæƒ»®‘°“¬π 2543 ∂÷߇¥◊Õπæƒ»®‘°“¬π 2546 ¥â«¬Õ“°“√æ∫°âÕπ‡π◊ÈÕ∑’ËÀπ—ßµ“∫πÀ√◊ÕÀπ—ßµ“≈à“ß ∑”°“√‡°Á∫√«∫√«¡ª√–«—µ∑‘ “ß§≈‘π°‘ ‰¥â·°à æ—π∏ÿå ‡æ» Õ“¬ÿ µ”·Àπàß™π‘¥·≈–¢π“¥¢Õß°âÕπ‡π◊ÈÕßÕ° ‚¥¬®”·π°µ“¡ √–∫∫ Tumor Node Metastasis (TNM) (Owen, 1980) „À⬓ atropine sulphate 0.04 ¡°./°°. √à«¡°—∫ acepromazine 0.2 ¡°./°°. ‡¢â“°≈â“¡‡π◊ÕÈ ·≈–À¬¥¬“™“ (0.5% tetracaine hydrochloride) ∑’˵“ ¿“¬À≈—ß —µ«åßà«ß·≈–¬“™“ ÕÕ°ƒ∑∏‘Ï „™â¡¥’ À√◊Õ°√√‰°√µ—¥°âÕπ‡π◊ÕÈ ÕÕ° ¢Ÿ¥·º≈¥â«¬ curette ·≈â«æàπ¥â«¬‰π‚µ√‡®π‡À≈« 2 √Õ∫ (freeze thaw) „Àâ¡∫’ √‘‡«≥ °«â“ß°«à“√Õ¬‚√§ „™â¬“ªÑ“¬µ“™π‘¥∑’Ë¡’¬“ªØ‘™’«π–√à«¡°—∫ ‡µ’¬√å√Õ¬¥å„ à·º≈∑ÿ°«—π®π°√–∑—Ëß·º≈À“¬ ‡«™™ “√ —µ«·æ∑¬å ªï∑’Ë 34 ©∫—∫∑’Ë 4, 31 ∏—π«“§¡ 2547 123 °âÕπ™‘Èπ‡π◊ÈÕ∑’Ë∂Ÿ°µ—¥ÕÕ° ‰¥â√—∫°“√‡°Á∫√—°…“ ¿“æ„π πÈ”¬“ 10% øÕ√å¡“≈’π ·≈⫺à“π¢—ÈπµÕπ°“√‡µ√’¬¡‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ ∑“ߌ‘ ‚µ‡∑§π‘§ ‚¥¬Ωíß„πæ“√“øîπ·≈–¬âÕ¡ ’™‘Èπ‡π◊Èե⫬ ’ Œ’¡“∑ÁÕ°‰´≈‘π-Õ‘‚Õ´‘π À≈—ß®“°π—Èπ∑”°“√®”·π°≈—°…≥– ∑“ß®ÿ≈欓∏‘«‘∑¬“ µ“¡ WHO Histological classification (Goldschmidt et al., 1998) Strafuss (1976) √“¬ß“π°“√æ∫‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“ ÿπ—¢∑’Ë¡’ ¢π“¥µË”°«à“ 10 ¡¡. ‰¥â¡“°°«à“¢π“¥∑’Ë„À≠à°«à“ 10 ¡¡. Õ¥§≈âÕß°—∫°“√»÷°…“§√—ßÈ π’∑È æ’Ë ∫‡π◊ÕÈ ßÕ°∑’ÀË π—ßµ“¢π“¥‡≈Á°°«à“ 10 ¡¡. ®”π«π√âÕ¬≈– 65.22 (45/69) ¢π“¥„À≠à°«à“ 10 ¡¡. ®”π«π√âÕ¬≈– 34.78 (24/69) (µ“√“ß∑’Ë 2) ¢π“¥¢Õß °âÕπ‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“¢÷ÈπÕ¬Ÿà°—∫°“√‡Õ“„®„ à¢Õ߇®â“¢Õß —µ«å ¡“°°«à“‡ÀµÿÕ◊Ëπ ∂Ⓡ®â“¢Õß —µ«å‡ªìπ§π™à“ß —߇°µ‡¡◊ËÕæ∫¡’ ‘Ëß º‘¥ª°µ‘∑’˵“°Áπ”¡“æ∫®—°…ÿ —µ«·æ∑¬å∑—π∑’ °âÕπ‡π◊ÈÕßÕ°°Á®– ¬—ß¡’¢π“¥‡≈Á°Õ¬Ÿà ·µà∂Ⓡ®â“¢Õß≈–‡≈¬∑‘È߉«âπ“π°âÕπ‡π◊ÈÕ°Á®–¡’ ¢π“¥„À≠à¢÷Èπ‡√◊ËÕ¬Ê À√◊Õ·µ°ÕÕ° °âÕπ‡π◊ÈÕßÕ°¬‘Ëß¡’¢π“¥ „À≠à°Á®–¬‘Ëß∑”„À⇰‘¥°“√√–§“¬‡§◊Õß∑’˵“‡æ‘Ë¡¡“°¢÷Èπ ‡¡◊ËÕ ∑”°“√æ‘®“√≥“µ“¡·∫∫ TNM æ∫°âÕπ‡π◊ÈÕ¡’¢π“¥‡ âπºà“π »Ÿπ¬å°≈“߇©≈’ˬ 6.9 ¡¡. ‚¥¬‰¡àæ∫°“√·æ√à°√–®“¬‰ª¬—ß µàÕ¡πÈ”‡À≈◊ÕßÀ√◊Õ·æ√à°√–®“¬‰ª¬—ßÕ«—¬«–¿“¬„πÀ√◊Õ¿“¬„π ≈Ÿ°µ“ ‡¡◊Ë Õ ®”·π°™π‘ ¥ ∑“ß®ÿ ≈ 欓∏‘ «‘ ∑ ¬“æ∫‡π◊È Õ ßÕ°™π‘ ¥ ‰¡à√⓬√âÕ¬≈– 88.41 (61/69) ·≈–™π‘¥√⓬√âÕ¬≈– 11.59 (8/69) ‡π◊ÈÕßÕ°∑’Ëæ∫¡“°∑’Ë ÿ¥‰¥â·°à sebaceous adenoma 20 µ—« (20/61, 32.79%) ÿπ—¢¡’Õ“¬ÿ‡©≈’ˬ 6.67 ªï ¢π“¥¢Õß °âÕπ‡π◊ÈÕ‡©≈’ˬ 5.11 ¡¡. æ∫∑’ËÀπ—ßµ“∫π 10 µ—« ·≈–Àπ—ß µ“≈à“ß 10 µ—« √Õß≈ß¡“‰¥â·°à sebaceous epithelioma À√◊Õ meibomian epithelioma 18 µ—« (18/61, 29.5%) Õ“¬ÿ ÿπ—¢ ‡©≈’ˬ 9.22 ªï ¢π“¥¢Õß°âÕπ‡π◊ÈÕ‡©≈’ˬ 8.33 ¡¡. æ∫∑’ËÀπ—ß µ“∫π 14 µ—« ·≈–Àπ—ßµ“≈à“ß 4 µ—« ™π‘¥ sebaceous hyperplasia 17 µ—« (17/61, 27.87%) Õ“¬ÿ ÿπ—¢‡©≈’ˬ 7.29 ªï ¢π“¥¢Õß °âÕπ‡π◊ÈÕ‡©≈’ˬ 5.82 ¡¡. æ∫∑’ËÀπ—ßµ“∫π 11 µ—« ·≈–Àπ—ß µ“≈à“ß 6 µ—« Õ¥§≈âÕß°—∫√“¬ß“π¢Õß Rungsipipat ·≈–§≥– (2003) ∑’Ëæ∫Õÿ∫—µ‘°“√≥å‡π◊ÈÕßÕ°¢Õß sebaceous gland ∑’Ë ∫√‘‡«≥‡¬◊ËÕ∫ÿÀπ—ßµ“¢Õß ÿπ—¢√âÕ¬≈– 37.8 (48/127) ‡π◊ÈÕßÕ° ™π‘¥ papilloma æ∫‰¥âπâÕ¬∑’Ë ÿ¥∑’ËÀπ—ßµ“ æ∫‰¥â 6 µ—« (6/61, 9.84%) Õ“¬ÿ µ— «å‡©≈’¬Ë 6.83 ªï ¢π“¥¢Õß°âÕπ‡π◊ÕÈ ‡©≈’¬Ë 5.67 ¡¡. æ∫∑’ËÀπ—ßµ“∫π 4 µ—« ·≈–Àπ—ßµ“≈à“ß 2 µ—« (µ“√“ß∑’Ë 3) à«π malignant melanoma, squamous cell carcinoma ·≈– malignant mastocytoma ∑’Ëæ∫‰¥â 5 µ—« (5/8 62.5%), 2 µ—« (2/8 25%) ·≈– 1 µ—« (1/8 12.5%) µ“¡≈”¥—∫ malignant melanoma æ∫„π ÿπ—¢Õ“¬ÿ‡©≈’ˬ 7.4 ªï ¡’¢π“¥¢Õß°âÕπ‡π◊ÈÕ ‡©≈’ˬ 9.4 ¡¡. æ∫∑’ËÀπ—ßµ“∫π 2 µ—« ·≈–Àπ—ßµ“≈à“ß 3 µ—« ™π‘¥ squamous cell carcinoma æ∫„π ÿπ—¢Õ“¬ÿ‡©≈’ˬ 8 ªï ¢π“¥¢Õß°âÕπ‡π◊ÈÕ‡©≈’ˬ 8.5 ¡¡. ∑’ËÀπ—ßµ“≈à“ß∑—Èß 2 µ—« à«π malignant mastocytoma ‡ªìπ‡π◊ÕÈ ßÕ°√⓬∑’æË ∫‰¥âπÕâ ¬∑’ Ë ¥ÿ ‡æ’¬ß º≈·≈–«‘®“√≥å „π°“√»÷°…“‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“∫π·≈–Àπ—ßµ“≈à“ß ÿπ—¢ ®”π«π 69 µ—« æ∫«à“ ÿπ—¢æ—π∏ÿåº ¡ ¡’Õÿ∫—µ‘°“√≥å Ÿß ÿ¥√âÕ¬≈– 27.54 (19/69) ´÷Ëß Õ¥§≈âÕß°—∫ Roberts ·≈–§≥– (1986) ‰¥â√“¬ß“π‰«â √Õß≈ß¡“‰¥â·°àæ—π∏ÿå Shihtzu ·≈–æ—π∏ÿå Cocker Spaniel æ∫‰¥â √âÕ¬≈– 15.94 (11/69) ·≈–√âÕ¬≈– 8.69 (6/69) µ“¡≈”¥—∫ æ—π∏ÿå Poodle ·≈– Pekingese æ∫‰¥âæ—π∏ÿå ≈– 5 µ—« (7.24%) Great Dane ·≈– Datchshund æ∫‰¥â æ—π∏ÿå≈– 3 µ—« (4.35%) æ—π∏ÿå Doberman Pinscher Rottweiler Golden Retreiver St. Bernard ·≈– Bassette Hound æ∫‰¥â æ—π∏ÿå≈– 2 µ—« (2.90%) æ—π∏ÿå Masstiff Miniature Pinscher Pug Yorkshire Terrier Chow-chow Char-Pei ·≈– Springle spaniel æ∫‰¥âæ—π∏ÿå≈– 1 µ—« (1.45%) (µ“√“ß∑’Ë 1) ´÷Ëß·µ° µà“ß®“°√“¬ß“π¢Õß Strafuss (1976) ∑’Ëæ∫‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“ ¡“°∑’Ë ÿ¥„π ÿπ—¢æ—π∏ÿå Poodle √Õß≈ß¡“‰¥â·°àæ—π∏ÿåº ¡ °“√∑’Ë æ ∫°â Õ π‡π◊È Õ ßÕ°∑’Ë À π— ß µ“ ÿ π— ¢ æ— π ∏ÿå º ¡·≈– æ—π∏ÿå Shihtzu ¡“°°«à“æ—π∏ÿåÕ◊Ëπ Õ“®®–‡π◊ËÕß®“°¡’ºŸâπ‘¬¡‡≈’È¬ß ÿπ—¢∑—Èß Õßæ—π∏ÿåπ’È¡“°°«à“æ—π∏ÿåÕ◊ËπÊ ·≈–æ∫„π‡æ»ºŸâ√âÕ¬≈– 63.77(44/69) ‡æ»‡¡’¬√âÕ¬≈– 36.23(25/69) (µ“√“ß∑’Ë 1) µà“ß®“°∑’Ë Robert ·≈–§≥– (1986) ‰¥â√“¬ß“π‰«â«à“æ∫‡π◊ÈÕ ßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“ „π ÿπ—¢‡æ»‡¡’¬¡“°°«à“‡æ»ºŸâ ®“°°“√»÷°…“§√—Èß π’Èæ∫°âÕπ‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“∫π√âÕ¬≈– 60.87(42/69) ·≈– Àπ—ßµ“≈à“ß√âÕ¬≈– 39.13(27/69) (µ“√“ß∑’Ë 1) µ√ß°—∫ √“¬ß“π¢Õß Krehbiel ·≈– Langtiam (1975) ∑’Ëæ∫°âÕπ‡π◊ÈÕ ßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“∫π¡“°°«à“Àπ—ßµ“≈à“ß ¢π“¥‡ âπºà“π»Ÿπ¬å°≈“ߢÕß°âÕπ‡π◊ÈÕßÕ°¡’¢π“¥µ—Èß·µà 2 ¡¡. ®π∂÷ß 20 ¡¡. ¢π“¥∑’ËπâÕ¬°«à“ 20 ¡¡. ®”π«π 65 µ—« ·≈–¢π“¥ 20 ¡¡. ®”π«π 4 µ—« ‰¡àæ∫¢π“¥∑’Ë„À≠à°«à“ 20 ¡¡. ‚¥¬æ∫¢π“¥∑’ËÕ¬Ÿà√–À«à“ß 2-5 ¡¡. ·≈–¢π“¥µ—Èß·µà 610 ¡¡. ®”π«π 39 µ—« (56.52%) ·≈– 21 µ—« (30.43%) µ“¡≈”¥—∫ ¢π“¥ 11-15 ¡¡. ·≈– 16-20 ¡¡. æ∫‰¥â 5 µ—« (7.25%) ·≈– 4 µ—« (5.80%) µ“¡≈”¥—∫ (µ“√“ß∑’Ë 2) Õ¥§≈âÕß°—∫∑’Ë Robert ·≈–§≥– (1986) ‰¥â√“¬ß“π‰«â 124 1 µ—«‡∑à“π—Èπ „π ÿπ—¢Õ“¬ÿ 6 ªï ¢π“¥¢Õß°âÕπ‡π◊ÈÕ 20 ¡¡. ·≈–æ∫∑’ÀË π—ßµ“∫π (µ“√“ß∑’Ë 3) ÿπ¢— æ—π∏ÿºå ¡æ∫‡ªìπ‡π◊ÕÈ ßÕ° ∑’ÀË π—ßµ“‰¥â¡“°∑’ Ë ¥ÿ à«π„À≠à‡ªìπ sebaceous gland adenoma ·≈– sebaceous gland hyperplasia (µ“√“ß∑’Ë 4) Robert ·≈–§≥– (1986) ‰¥â√“¬ß“π°“√æ∫‡π◊ÕÈ ßÕ°™π‘¥ sebaceous gland adenoma ´÷Ë߇ªìπ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥‰¡à√⓬∑’ËÀπ—ß µ“∫π ÿπ—¢¡“°∑’Ë ÿ¥ ´÷Ëßµ√ß°—∫√“¬ß“π°“√»÷°…“§√—Èßπ’È √Õß≈ß ¡“‰¥â·°à hyperplasia ·≈– epithelioma ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥√⓬æ∫ ‰¥â§àÕπ¢â“ßπâÕ¬ ·≈–¡—°®–‡ªìπ™π‘¥ melanoma, mast cell tumor, squamous cell carcinoma ·≈– hemangiosarcoma (Gelatt and Gelatt, 2001) ®“°°“√»÷°…“§√—Èßπ’Èæ∫«à“ ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥ papilloma ‡ªìπ‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“™π‘¥‰¡à√⓬∑’Ëæ∫‰¥âπâÕ¬∑’Ë ÿ¥ ¡—°®–æ∫Àà“ß®“°¢Õ∫µ“ÕÕ°¡“‡≈Á°πâÕ¬ ·≈–®–¡’≈—°…≥– §≈⓬¥Õ°°–À≈Ë” ∑”„Àâ “¡“√∂·¬°‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥π’ÈÕÕ°®“° ™π‘¥Õ◊Ëπ‰¥âßà“¬ (Milton, 1986) ÿπ—¢∑’Ë¡’°âÕπ‡π◊ÈÕ∑’ËÀπ—ßµ“¡’Õ“¬ÿ‡©≈’ˬ 7.85 ªï æ∫¡“° ∑’Ë ÿ¥ 40 µ—« (40/69 57.97%) ÿπ—¢∑’Ë¡’Õ“¬ÿ√–À«à“ß 4-9 ªï 24 µ—« (24/49 34.78%) ‡ªìπ ÿπ—¢∑’Ë¡’Õ“¬ÿ 10 ªï¢÷Èπ‰ª ·≈–∑’Ëæ∫πâÕ¬∑’Ë ÿ¥ 5 µ—« (5/49 7.25%) Õ¬Ÿà„π™à«ßÕ“¬ÿ‰¡à ‡°‘π 3 ªï (µ“√“ß∑’Ë 3) „°≈⇧’¬ß°—∫∑’Ë Krehbiel ·≈–§≥– (1975) ‰¥â√“¬ß“π‰«â Thai J. Vet. Med. Vol. 34 No. 4, 31 December 2004 °“√√— ° …“‡π◊È Õ ßÕ°∑’Ë À π— ß µ“Õ“®®–∑”‰¥â ∑—È ß «‘ ∏’ ∑ “ß »—≈¬°√√¡·≈–°“√„™â§«“¡‡¬Áπ ·µà “¡“√∂æ∫°≈—∫‡ªìπ¢÷Èπ¡“ „À¡à‰¥âÕ’° (Robert et al., 1986) Strafuss (1976) √“¬ß“π °“√°≈—∫‡ªìπ¢÷Èπ¡“„À¡à„π‡«≈“ 30 ‡¥◊Õπ À≈—ß®“°√—°…“‡π◊ÈÕ ßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“¥â«¬«‘∏’∑“ß»—≈¬°√√¡ ·≈– 8 ‡¥◊ÕπÀ≈—ß®“° √—°…“¥â«¬°“√„™â§«“¡‡¬Áπ ´÷Ëߢ÷ÈπÕ¬Ÿà°—∫™π‘¥¢Õ߇π◊ÈÕßÕ° °“√ √—°…“¥â«¬«‘∏’°“√„™â§«“¡‡¬Áπ®–∑”„Àâ¡’‚√§·∑√°´âÕππâÕ¬ √“§“∂Ÿ° ·≈–‰¡à∑”„À⇠’¬√Ÿª√à“ߢÕßÀπ—ßµ“ (Fraunfelder et al., 1984) „π°“√»÷°…“§√—Èßπ’ȉ¥â„Àâ°“√√—°…“°âÕπ‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ß µ“ ÿπ—¢∑—Èß™π‘¥‰¡à√⓬·≈–™π‘¥√⓬¥â«¬°“√µ—¥ÕÕ°·≈–æàπ¥â«¬ ‰π‚µ√‡®π‡À≈«„Àâ§√Õ∫§≈ÿ¡ à«π∑’Ëæ∫√Õ¬‚√§ 2 §√—Èß ·≈â« ªÑ“¬·º≈¥â«¬¬“ªÑ“¬µ“∑’¡Ë ¬’ “ªØ‘™«’ π–º ¡ ‡µ’¬√å√Õ¬¥å®π·º≈À“¬ ‰¥âº≈„π°“√√—°…“‚¥¬‰¡à¡’‚√§·∑√°´âÕπ ‰¡àæ∫°âÕπ‡π◊ÈÕ‡°‘¥ ¢÷Èπ¡“„À¡à ‚¥¬æ‘®“√≥“®“°°“√°≈—∫¡“√—∫°“√√—°…“´È” ·µà º‘«Àπ—ßµ√ß∫√‘‡«≥¥—ß°≈à“«®–¡’ ’¢“«‡π◊ËÕß®“°¢“¥‡´≈≈å∑’Ë √â“ß ‡¡Á¥ ’ ®÷ß·π–π”„Àâ√—°…“‚√§‡π◊ÈÕßÕ°∑—Èß™π‘¥√⓬·≈–‰¡à√⓬∑’Ë Àπ—ßµ“ ÿπ¢— ¥â«¬«‘∏„’ ™â§«“¡‡¬Áπ ‚¥¬°“√µ—¥°âÕπ‡π◊ÕÈ ÕÕ°°àÕπ „™â curette ¢Ÿ¥·º≈„Àâ –Õ“¥ ·≈â«æàπ¥â«¬‰π‚µ√‡®π‡À≈«„Àâ §√Õ∫§≈ÿ¡ à«π∑’Ëæ∫√Õ¬‚√§ 2 §√—Èß °“√√—°…“¥â«¬«‘∏’π’ȉ¥âº≈ √âÕ¬≈–√âÕ¬ √“§“‰¡à·æß Àπ—ßµ“‰¡àº‘¥√Ÿª√à“ß πÕ°®“° ’¢Õß º‘«Àπ—ß®–‡ª≈’ˬπ‡ªìπ ’¢“«‡∑à“π—È𠇫™™ “√ —µ«·æ∑¬å ªï∑’Ë 34 ©∫—∫∑’Ë 4, 31 ∏—π«“§¡ 2547 125 µ“√“ß∑’Ë 1 · ¥ßæ—π∏ÿå ‡æ» ·≈–∫√‘‡«≥∑’Ëæ∫‡ªìπ‡π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“ ÿπ—¢ æ—π∏ÿå ®”π«π (µ—«) Mixed 19 Shihtzu 11 Cocker Spaniel 6 Poodle 5 Pekingese 5 Great Dane 3 Datchshund 3 Doberman Pinscher 2 Rottweiler 2 Golden Retreiver 2 St. Bernard 2 Bassette Hound 2 Masstiff 1 Miniature Pinscher 1 Pug 1 Yorkshire Terrier 1 Chow-chow 1 Char Pei 1 Springle Spaniel 1 √âÕ¬≈– 27.54 15.94 8.69 7.24 7.24 4.35 4.35 2.90 2.90 2.90 2.90 2.90 1.45 1.45 1.45 1.45 1.45 1.45 1.45 √«¡ √âÕ¬≈– ‡æ» ºŸâ 12 6 4 5 4 1 1 2 2 1 2 1 1 1 1 44 63.77% Àπ—ßµ“ ‡¡’¬ 7 5 2 1 2 2 1 2 1 1 1 25 36.23% ∫π 8 9 2 5 2 2 2 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 42 60.87% µ“√“ß∑’Ë 2 ¢π“¥‡ âπºà“π»Ÿπ¬å°≈“ߢÕ߇π◊ÈÕßÕ°∑’Ëæ∫∑’ËÀπ—ßµ“ ÿπ—¢ ¢π“¥‡ âπºà“π»Ÿπ¬å°≈“ߢÕß°âÕπ‡π◊ÈÕ (¡¡.) ®”π«π∑’Ëæ∫ (%) πâÕ¬°«à“ 2 2-5 6 - 10 11 - 15 16 - 20 39 (56.52%) 21 (30.43%) 5 (7.25%) 4 (5.80%) ≈à“ß 11 2 4 3 1 1 1 1 1 1 1 27 39.13% 18 Sebaceous epithelioma √«¡ 1 Malignant Mastocytoma 8 2 Squamous cell carcinoma √«¡ 5 61 Malignant melanoma ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥√⓬ (malignant tumors) Papilloma 6 20 Sebaceous adenoma (Meibomian epithelioma) 17 ∑’æË ∫ ®”π«π Sebaceous hyperplasia ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥‰¡à√⓬ (benign tumors) ™π‘¥¢Õ߇π◊ÕÈ ßÕ° 100 12.5 25 62.5 100 9.84 29.5 32.79 27.87 √âÕ¬≈– 1 - - 1 4 1 - 3 - 0-3 2 1 - 1 17 2 4 6 5 4-6 4 - 2 2 17 2 5 6 4 7-9 Õ“¬ÿ (ªï) - - - - 17 1 9 4 3 10-12 µ“√“ß∑’Ë 3 ‡π◊ÈÕßÕ°™π‘¥‰¡à√⓬·≈–™π‘¥√⓬∑’Ëæ∫∑’ËÀπ—ßµ“ ÿπ—¢ Õ“¬ÿ Õ“¬ÿ‡©≈’ˬ ¢π“¥‡©≈’ˬ ·≈–µ”·Àπàß∑’Ëæ∫ 1 - - 1 6 - - 1 5 13-15 7.13 6.0 8.0 7.4 7.5 6.83 9.22 6.67 7.29 Õ“¬ÿ ‡©≈’ˬ (ªï) 12.63 20 8.5 9.4 6.23 5.67 8.33 5.11 5.82 ¢π“¥φ ‡©≈’ˬ (¡¡.) 3 1 - 2 39 4 14 10 11 5 - 2 3 22 2 4 10 6 ∫√‘‡«≥∑’Ëæ∫ Àπ—ßµ“ Àπ—ßµ“ ∫π ≈à“ß 126 Thai J. Vet. Med. Vol. 34 No. 4, 31 December 2004 Mixed Shihtzu Cocker Spaniel Poodle Pekingese Great Dane Datchshund Doberman Pinscher Rottweiler Golden Retriever St. Bernard Bassette Hound Masstiff Miniature Pinscher Pug Yorkshire Terrier Chow Chow Char Pei Springle Spaniel æ—π∏ÿå Sebaceous Hyperplasia 5 6 1 2 1 1 1 - µ“√“ß∑’Ë 4 ™π‘¥¢Õ߇π◊ÈÕßÕ°∑’ËÀπ—ßµ“∑’Ëæ∫„π ÿπ—¢æ—π∏ÿåµà“ß Ê Sebaceous Adenoma 6 3 4 1 2 1 1 2 - ™π‘¥¢Õ߇π◊ÈÕßÕ°∑’Ëæ∫∑’ËÀπ—ßµ“ ÿπ—¢ Sebaceous Papilloma Malignant Epithelioma Melanoma 3 2 1 1 1 3 2 1 2 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 1 Squamous cell carcinoma 1 1 Malignant Mastocytoma 1 - ‡«™™ “√ —µ«·æ∑¬å ªï∑’Ë 34 ©∫—∫∑’Ë 4, 31 ∏—π«“§¡ 2547 127 128 Thai J. Vet. Med. Vol. 34 No. 4, 31 December 2004 ‡Õ° “√Õâ“ßÕ‘ß ª√“≥’ µ—𵑫𑙠°—¡ªπ“∑ ÿπ∑√«‘¿“µ ·≈– π≈‘π’ µ—𵑫π‘™. 2002 (2545). ‚√§¢ÕßÀπ—ßµ“. „π : ‚√§¢Õßπ—¬π嵓 —µ«å. ∫∑∑’Ë 6 æ‘¡æå∑’Ë‚√ßæ‘¡æå®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬. °√ÿ߇∑æ¡À“π§√ Àπâ“ 67-98. ª√“≥’ µ—𵑫𑙠∑—»√‘π »‘«‡«™™ °—¡ªπ“∑ ÿπ∑√«‘¿“µ ·≈–π‘≈‘π’ µ—𵑫π‘™. 1998 (2541). °“√∑”»—≈¬°√√¡ ‡¬◊Õ°·¢Áß√—°…“‡π◊ÈÕßÕ°¢Õß Meibomian gland „π ÿπ—¢ : √“¬ß“π —µ«åªÉ«¬ ‡«™™ “√ —µ«·æ∑¬å 28(1): 81-88. Fraunfelder, P.T., Zacarian, S.A., Wingfield, J.L. and Limmer, B.L. 1984. Result of cryotherapy for eyelid malignancies. Am J. Ophthal. 97: 184-188. Milton, W. 1986. Manual of Small Animal Ophthal-mology. New York: Churchill Livingstone. 86-87. Owen, L.N. 1980. World Health Organization TNM classification of tumors in domestic animals. In : Clinical Veterinary Oncology. S.J. Withrow and E.G. Mac Ewen (eds). Philadelphia. J.B. Lippincott Co. 454-456. Prince, J.H., Diesem, C.D., Eglitis, I. and Ruskell, G.L. 1960. Anatomy and Histology of the Eye and Orbit in Domestic Animals. Charles C. Thomas Publisher. Springfield. 43-51. Roberts, S.M., Severin, G.A. and Lavach, J.D. 1986. Goldschmidt, M.M., Dunstan, R.W. Stannard, A.A., von Prevalence and treatment of palpebral neoplasms Tscharner, C., Walder, E.J., and Yager, J.A. 1998. in the dog: 200 cases (1975-1983). J. Am. Vet. Med. World Health Organization International Histologic Assoc. 189(10) : 1355-1359. Classification of Tumors of Domestic Animals- Rungsipipat, A., Sunyasootcharee, B., Ausawaphlangchai, Histological classification of tumors of skin of L., Sailasuta, A., Thamawongnuwech, R. and domestic animals. 2nd Series, Vol III. Washington. Teankum, K. 2003. Neoplasms of dogs in Bangkok. D.C., Armed Forces Institue of Pathology, Thai J. Vet. Med. 33(1): 59-66. Gelatt, K.N. and Gelatt, J.P. 2001. Surgery of the Severin, G. 1995. Severin’s Veterinary Ophthalmology eyelids. In : Small Animal Ophthalmic Surgery. Reed notes. 3rded. Design PointeTM. Colorado. Communi- Educational and Professional Publishing Ltd. cation Inc. 180-187. Butterworth-Heineman. 74-124. Krehbiel, J.D. and Langtiam, R.F. 1975. Eyelid neoplasms of dogs. Am. J. Vet. Res. 36(1): 115-119. Strafuss, A.C. 1976. Sebaceous gland adenomas in dogs. J. Am. Vet. Med. Assoc. 169(6): 640-642.