SOUTH OCEAN MINING COMPANY: MANANG

SOUTH OCEAN MINING COMPANY: MANANG-ALLILAW KEN ADDAAN
ITI NARUGIT A REKORD ITI PANAGMINAS
Insagana iti Save Quirino Movement babaen iti pannakitinnulong ti BAMPIS Mining Watch ken Defend
Ilocos Against Mining Plunder para iti naun-uneg a panang-ammo iti pakaistoryaan ken kagagalad ti South
Ocean Mining Company.
17 August 2013
Ti South Ocean Mining Company (SOMC) ket maysa a ganganaet a kompanya nga idadauloan ni
Peter Sy kas president. Kadwa na iti Board of Directors iti kompanya da Dennis Chua, Delfin Milan,
Minghui Yan ken Ping Shang – kaaduan kadagiti nasao a mangiwanwanwan iti kompanya ket
Chinese.
Malaksid iti agdama nga operasyon na iti Quirino, ti SOMC ket nakaala iti Sand & Gravel Permit
(ISAG) para iti panangala iti darat ken batbato manipud iti Iponan River idiay Brgy. San Simon ken
Canitoan, Cagayan de Oro City.
Ngem basar iti insayangkat ti Mines & Geosciences Bureau Region 10 (MGB 10) nga inspeksyon idi
August 8, 2012 naduktalan nga saan a sand & gravel ti alalaen iti kompanya nu di ket
agisaysayngkat daytoy iti panagminas iti balitok ken blacksand (magnetite). Ti nasao nga
inspeksyon ket naiyaramid babaen iti panangipadanun dagiti maseknan nga umili ken nongovernment organizations iti nadakamat nga lugar mainaig iti maisaysayangkat nga illegal a
panagminas. Nasangpetan dagiti kameng ti MGB 10 iti maysa nga dredging machine nga addaan ti
magnetic separator na para iti blacksand ken sluice box para met iti panangrekober iti balitok.
Sakbay iti nasao nga inspeksyon, naikkanen iti Cease & Desist Order (CDO) idi Pebrero 20, 2012 ti
kompanya. Ti CDO ket maysa nga direktiba manipud iti maseknan nga ahensya wenno korte a
mangibabaon iti nakaiturungan na nga isardeng ken liklikan ti anya man nga operasyon wenno
banag nga isaysayangkat na.
Gapu iti nalawag a panangallilaw ken pananglabsingda iti linteg, nangipila iti MGB 10 iti kaso kontra
iti South Ocean Mining Company iti nasao met lang a bulan ken tawen iti panaglabsing iti Section
102 ti Philippine Mining Act of 1995 wenno panangisayangkat iti illegal nga eksplorasyon.
Maysa iti SOMC kadagiti naipilaan iti Writ of Kalikasan(WoK) iti naduma-duma a grupo kas iti Save
CDO Now Movement ken Bangon Kagay-an, Inc. gaputa maatap a maysa isuna kadagiti responsible
iti nasaknap, makadadael ken illegal a panagminas iti kabnabantayan iti Cagayan de Oro maysa a
makagapu iti nakaro a panaglayos nga impaay ni Bagyo Sendong idi Disyembre 2011 a nangpatay iti
nakurang nga 2, 000 nga umili.
Nalalatak a pammaneknek iti nakaro a pananglilimo ken kinabuklis iti SOMC ti pannakaibutaktak iti
saan na a panangsurot ti nailanad iti linteg idi Provincial Inquiry a naisayangkat idi Disyembre 7,
2012 – nalawag nga inrugi iti kompanya iti panangibangon ken operasyon iti planta idiay Sinagaban
nga awan iti Environmental Compliance Certificate (ECC), awan ti nalawag nga Environmental
Work Program (EWP) ken awan iti naan-anay a konsultasyon iti umili. Ti ECC ken EWP ken paset iti
mekanismo a nailanad iti linteg tapno naan-anay a maadal ken mailanad dagiti addang
panseguridad para kadagiti negatibo nga epekto nga agtaud manipud iti operasyon ti planta.
Numanpay kastoy iti rimmuar iti nasao nga aktibidad, dinepensaran latta iti local a gobyerno ti
pannakaibangon ti planta ken impalubos ti panag-operate na. Napateg unay iti ECC ken EWP iti
planta aglalo ta ti kangrunaan nga maiproseso ditoy ket dagiti naba iti gambang (copper). Basar
kadagiti panagsukisok, ti gambang ti maysa kadagiti kadadarasan a paggapuan iti makasabidong a
polusyon iti danum ken daga. Ket ti kinaawan ti ECC ken EWP ti SOMC ket nalawag a panangisugal
ken panangiyaw-awan dagiti maseknan nga opisyal iti seguridad ken salun-at dagiti umili iti
Quirino ken dadduma pay a komunidad a paggayusan iti rugit manipud iti planta.
Kadadagsenan la unay ket ti pananglabsing ti SOMC ti karbengan ti nainsigudan nga umili mainaig
iti ancestral a daga ken bukod a pangeddeng gapu iti saan na a panangisayangkat iti Free, Prior
and Informed Consent (FPIC). Kuna iti linteg nga IPRA, masapol a sakbay ti anyaman a
maisayangkat a proyekto kadagiti pagtataengan dagiti nainsigudan nga umili, kasapulan iti
pammulubos dagiti maapektaran a komunidad nga agtaud manipud iti nawaya ken nasapa a
panangipakaamo kanyada iti proyekto ken naan-anay a panagipalawag iti kagagalad ken epekto na
iti salun-at, pangkabiagan ken aglawlaw
Kas panangpasingked iti nakuna a panaglabsing, pinatgan iti National Commission on Indigenous
People (NCIP) iti reklamo nga indatag iti SQM babaen iti panangsuspende ti panangiproseso ti FPIC
ti SOMC idi Hunyo 18. Nailanad iti surat a naited iti opisina ti NCIP ti rehiyon ken nasyunal dagiti
nakakaro nga irregularidad ken panaglabsing iti pagannurutan para iti panangala ti FPIC kadagiti
naisayangkat nga Community Consultative Assembly (CCA) iti Mayo 21 ken Hunyo 6.
Nalawag a manipud idiay Cagayan De Oro idiay Mindanao nu sadino ket napapanaw ken nakasoan
iti SOMC panggep na nga ituloy ditoy Quirino ti makadadael ken illegal a panagminas na. Kasapulan
ngarud iti nair-irut a panagkaykaysa tayo ken naan-anay a panangipakammo kadagiti kailian
kadagitoy a panangallilaw ken direkta a panaglablabsing iti SOMC ken ti pannakikumplot dagiti
lokal nga opisyales iti Quirino iti illegal ken napeggad nga operasyon ti planta idiay Sinagaban.
BAMBANTAY, KARAYAN KEN BAYBAY – SALAKNIBAN!
References:
Solomon, F. (January 2009). Impacts of Copper on Aquatic Ecosystems and Human Health. ENVRONMENT &
COMMUNITIES. Mining.Com pp. 25-27.
Ricalde, A.L. (5 April 2013). Mining Firm Charge with Illegal Exploration. SUNSTAR CAGAYAN DE ORO.
http://www.sunstar.com.ph/cagayan-de-oro/local-news/2013/04/05/mining-firms-charged-illegal-exploration276076.
Luczon, N. (17 July 2013). Court of Appeals Hears Environmental Protection Plea in Cagayan De Oro. PHILIPPINE
MINING WEEKLY. http://phminingweek.com/court-of-appeals-hears-environment-protection-order-plea-in-cagayande-oro/.