µ—«Õ¬à“ ß
Transcription
µ—«Õ¬à“ ß
Application of Multiplex RT-PCR for Diagnosis of Influenza ¡“ Ÿà§π ®π°√–∑—Ëßªï æ.». 2540 æ∫ºŸâªÉ«¬µ‘¥‡™◊ÈÕ ‰¢âÀ«—¥π° A/H5N1 ®“° —µ«åªï°‡ªìπ§√—Èß·√°∑’Ë ŒàÕß°ß ¡’ºŸâªÉ«¬ 18 √“¬ ·≈–‡ ’¬™’«‘µ 6 √“¬ ´÷Ëß π—∫«à“¡’Õ—µ√“ªÉ«¬µ“¬ Ÿß ∑—Ë«‚≈°æ“°—πÀ«—Ëπ«‘µ°«à“ „πÕπ“§µ®–‡°‘ ¥ °“√√–∫“¥„À≠à ¢ Õ߇™◊È Õ ‰¢â À «— ¥ „À≠à “¬æ—π∏ÿå„À¡à Õß§å°“√Õπ“¡—¬‚≈°‰¥â«“ß·ºπ ‡ΩÑ “ √–«— ß ‚√§‰¢â À «— ¥ „À≠à ∑—È ß „π§π·≈– — µ «å Õ ¬à “ ß ‡¢â¡·¢Áß ®“°π—Èπ®÷ßæ∫°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ‰¢âÀ«—¥π°®“° —µ«åªï°¡“ Ÿà§πÕ’°‡ªìπ√–¬– ªï æ.». 2542 ∑’ËŒàÕß°ß æ∫°“√µ‘¥‡™◊ÕÈ ‰¢âÀ«—¥„À≠à A/H9N2 ®“°‰°à¡“ Ÿ§à π ¡’ºŸâªÉ«¬ 2 √“¬ ·µà¡’Õ“°“√‰¡à√ÿπ·√ß ªï æ.». 2546 ∑’˪√–‡∑»‡π‡∏Õ√å·≈π¥å ¡’√“¬ß“πºŸâªÉ«¬ 83 √“¬ µ‘ ¥ ‡™◊È Õ ®“° — µ «å ªï ° „πø“√å ¡ ∑”„Àâ — µ «·æ∑¬å ‡ ’¬™’«‘µ 1 √“¬ º≈°“√·¬°‡™◊ÈÕæ∫‡ªì𠓬æ—π∏ÿå A/H7N7 ·≈–„πªï≈à“ ÿ¥ æ.». 2547 - 2548 ¡’ À≈“¬ª√–‡∑»„π·∂∫‡Õ‡™’¬ ∑’˪√– ∫«‘°ƒµ°“√≥å ¢Õß‚√§‰¢âÀ«—¥π°√–∫“¥„π —µ«åªï°Õ¬à“ß√ÿπ·√ß ¡’ —µ«åªï°≈⡵“¬‡ªìπ®”π«π¡“° √«¡∑—Èßæ∫ºŸâªÉ«¬µ‘¥ ‡™◊ÈÕ‰¢âÀ«—¥π°„πª√–‡∑»‡«’¬¥π“¡ °—¡æŸ™“ ·≈– „πª√–‡∑»‰∑¬æ∫°“√√–∫“¥¢Õ߇™◊ÈÕ Ÿà§πµ—Èß·µà ‡¥◊Õπ¡°√“§¡ æ.». 2547 ·≈–æ∫ºŸâªÉ«¬‡æ‘Ë¡¢÷Èπ ‡√◊ËÕ¬Ê ®π∂÷߇¥◊Õπµÿ≈“§¡ æ.». 2547 √«¡∑—Èß ‘Èπ 17 √“¬ ‡ ’¬™’«‘µ 12 √“¬ §‘¥‡ªìπÕ—µ√“ªÉ«¬µ“¬ √âÕ¬≈– 70.59 ´÷Ëßπ—∫«à“ Ÿß¡“° à«π‰¢âÀ«—¥„À≠à „π§πæ∫°“√√–∫“¥¬àÕ¬‰¥â∑ÿ°ªï ·≈–æ∫ºŸâªÉ«¬ Ÿß ÿ¥„π™à«ßƒ¥ŸΩ𠵓¡√“¬ß“π¢Õß ”π—°√–∫“¥ °√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ æ∫ºŸâªÉ«¬‰¢âÀ«—¥„À≠à‡©≈’ˬ ªï≈– 40,000 √“¬(2, 3) «‘ ∏’ ° “√µ√«®«‘ π‘ ® ©— ¬ ‰«√— ‰¢â À «— ¥ „À≠à ∑’Ë Õß§å°“√Õπ“¡—¬‚≈°·π–π” ”À√—∫ÀâÕߪؑ∫—µ‘°“√ „π‡§√◊Õ¢à“¬ §◊Õ °“√·¬°‡™◊ÈÕ ´÷Ëß “¡“√∂·¬°‡™◊ÈÕ ∑”‰¥â∑ß—È „π‰¢à‰°àø°í À√◊Õ„π‡´≈≈凿“–‡≈’¬È ß ·≈–µ√«® æ‘ Ÿ®π凙◊Èե⫬«‘∏’ Indirect immunofluorescent assay (IFA) ®“°π—Èπ®÷ß®”·π°∑—¬ªá·≈– —∫∑—¬ªá 38 Malinee Chittaganpitch et al. ¥â«¬«‘∏’ Hemagglutination inhibition (HI)(4) ´÷ËßµâÕß„™â‡«≈“Õ¬à“ßπâÕ¬ 1 - 2 —ª¥“Àå ‡™◊ÈÕ∑’Ë ·¬°‰¥â„πÀâÕߪؑ∫—µ‘°“√‡§√◊Õ¢à“¬®–∂Ÿ°π” à߉ª¬—ß Õß§å°“√Õπ“¡—¬‚≈°‡æ◊ËÕ«‘‡§√“–Àå§ÿ≥≈—°…≥–∑“ß ·Õ𵑇®π·≈–®”·π°∂÷ß “¬æ—π∏ÿå ´÷ËߢâÕ¡Ÿ≈∑’ˉ¥â¡’ §«“¡ ”§—≠¡“°µàÕ°“√§—¥‡≈◊Õ° “¬æ—π∏ÿå«—§´’π∑’Ë¡’ ª√– ‘∑∏‘¿“æ¡“„™â„π·µà≈–ªï ·¡â«à“«‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ ®–‡ªìπª√–‚¬™πåµàÕ°“√§—¥‡≈◊Õ° “¬æ—π∏ÿ凿◊ËÕº≈‘µ «—§´’π¡“„™â„π°“√§«∫§ÿ¡·≈–ªÑÕß°—π‚√§ ·µà„π °√≥’∑’Ë¡’°“√√–∫“¥¢Õß‚√§µâÕß°“√º≈°“√µ√«® ¬◊π¬—π∑“ßÀâÕߪؑ∫—µ‘°“√∑’Ë√«¥‡√Á« ´÷Ëß«‘∏’°“√·¬° ‡™◊ÈÕ‰¡à “¡“√∂√“¬ß“πº≈‰¥â∑—πµàÕ‡Àµÿ°“√≥å Õ’° ∑—Èß¡’¢âÕ®”°—¥„π°“√‡°Á∫·≈–π” àßµ—«Õ¬à“ß∑’˵âÕß„Àâ §«“¡√–¡—¥√–«—߇ªìπæ‘‡»…‡π◊ÕË ß®“°‡™◊ÕÈ ‰«√— µ“¬ßà“¬ ‡ªìπº≈°√–∑∫µàÕ°“√‡æ“–·¬°‡™◊ÈÕ ¥—ßπ—Èπ °“√ æ—≤π“«‘∏’µ√«®«‘π‘®©—¬„À≥âº≈∑’Ë√«¥‡√Á« ®÷߇ªìπ ª√–‚¬™πåÕ¬à“߬‘ËßµàÕ°“√√—°…“ ªÑÕß°—π·≈–§«∫§ÿ¡ ‚√§ ªí®®ÿ∫—π‰¥â¡’°“√æ—≤π“«‘∏’ polymerase chain reaction (PCR) ‡æ◊ÕË „™â„πß“πµ√«®«‘π®‘ ©—¬‚√§µà“ßÊ Õ¬à“ß°«â“ߢ«“ß √«¡∑—Èß°“√µ√«®«‘π‘®©—¬‚√§‰¢âÀ«—¥ „À≠à∑’Ë¡’§«“¡‰« Ÿß(5, 6, 7) ·≈–„Àâº≈‡√Á«°«à“«‘∏’°“√ ·¬°‡™◊ÈÕ πÕ°®“°π’È º≈º≈‘µ¢Õß«‘∏’ PCR ¬—ß “¡“√∂π”¡“«‘‡§√“–ÀåÀ“‚§√ß √â“ß√–¥—∫‚¡‡≈°ÿ≈ ¢Õßµ—«‡™◊ÈÕ ∑”„Àâπ—°«‘∑¬“»“ µ√å “¡“√∂‡¢â“„® ∂÷ß°≈‰°·≈–Àπâ“∑’Ë¢Õß‚ª√µ’π∑’Ë¡’∫∑∫“∑„π°“√ °àÕ‚√§Õ’°¥â«¬ „π°“√»÷°…“§√—Èßπ’ȉ¥âπ”‡∑§π‘§ multiplex RT-PCR ¡“„™â„π°“√µ√«®«‘π‘®©—¬‚√§‰¢âÀ«—¥„À≠à ‡ª√’¬∫‡∑’¬∫°—∫«‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ„π‡´≈≈凿“–‡≈’È¬ß ´÷ßË ‡ªìπ«‘∏¡’ “µ√∞“πµ“¡∑’ÕË ß§å°“√Õπ“¡—¬‚≈°·π–π” ‚¥¬°“√∑¥ Õ∫§«“¡∂Ÿ ° µâ Õ ß¢Õß«‘ ∏’ «‘ ‡ §√“–Àå (method validation) ∑”„À⇰‘¥§«“¡¡—Ëπ„®„π °“√ªØ‘∫—µ‘ß“π¢Õ߇®â“Àπâ“∑’ËÀâÕߪؑ∫—µ‘°“√¥â«¬ °“√ª√–¬ÿ°µå„™â«‘∏’ Multiplex RT-PCR „π°“√µ√«®«‘π‘®©—¬ «— ¥ÿ·≈–«‘∏’°“√ ‡°Á∫µ—«Õ¬à“ß throat swab ®“°ºŸâªÉ«¬ ARI (acute respiratory infection) ∑’Ë¡“√—∫°“√√—°…“ ≥ »Ÿπ¬å∫√‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ 17 °√ÿ߇∑æ¡À“π§√ µ—Èß·µà ‡¥◊Õπ¡°√“§¡ æ.». 2546 ∂÷߇¥◊Õπ¡‘∂ÿπ“¬π æ.». 2546 ®”π«π 110 √“¬ ‚¥¬„ à throat swab ·™à„π À≈Õ¥∑’Ë¡’πÈ”¬“ viral transport media (VTM) ª√‘¡“≥ 2 ¡‘≈≈‘≈‘µ√µàÕÀ≈Õ¥ „ à°√–µ‘°πÈ”·¢Áß π” àßÀâÕߪؑ∫—µ‘°“√ À“°‰¡à “¡“√∂π” à߉¥â∑—π∑’ „Àâ π”‡¢â “ µŸâ ‡ ¬Á π 4 Õß»“‡´≈‡´’ ¬ ·≈–π” à ß ÀâÕߪؑ∫—µ‘°“√¿“¬„π 48 ™—Ë«‚¡ß ‚¥¬·™à„π°√–µ‘° æ√âÕ¡πÈ”·¢Áß °“√‡µ√’¬¡µ—«Õ¬à“ß π”À≈Õ¥ throat swab ‡¢¬à“¥â«¬‡§√◊ÕË ß Vortex π“π 15 «‘π“∑’ „™â transfer pipette ¥Ÿ¥µ—«Õ¬à“ߢ÷Èπ ≈ߪ√–¡“≥ 5 - 10 «‘π“∑’ ·∫àßµ—«Õ¬à“ßÕÕ°‡ªìπ 2 à«π à«π∑’Ë 1 ”À√—∫°“√·¬°‡™◊ÈÕª√‘¡“≥ 1 ¡‘≈≈‘≈‘µ√ ‡°Á∫∑’Ë 4 Õß»“‡´≈‡´’¬ ‡æ◊ËÕ∑”°“√·¬° ‡™◊ÈÕ¿“¬„π«—π‡¥’¬«°—π à«π∑’Ë 2 ”À√—∫ °—¥ RNA ª√‘¡“≥ 1 ¡‘≈≈‘≈‘µ√ ‡°Á∫∑’Ë -20 Õß»“‡´≈‡´’¬ ‡æ◊ËÕ√Õ°“√∑¥ Õ∫¥â«¬«‘∏’ multiplex RT-PCR «‘∏’ µ√«®«‘π‘®©—¬ ·∫àßÕÕ°‡ªìπ 2 «‘∏’ 1. °“√·¬°‡™◊ÈÕ π”µ—«Õ¬à“ß∑’ˇµ√’¬¡·≈â« ( à«π∑’Ë 1) ¡“ªíòπ¥â«¬§«“¡‡√Á« 5,000 √Õ∫/π“∑’ π“π 15 π“∑’ ¥Ÿ¥ à«π„ ¡“‡æ“–‡™◊ÈÕ ‚¥¬À¬¥≈ß „π¢«¥‡≈’Ȭ߇´≈≈å¢π“¥ 25 µ“√“߇´πµ‘‡¡µ√ ∑’Ë¡’ ‡´≈≈å Madine Darby Canine Kidney (MDCK) Õ“¬ÿ 24 - 48 ™—Ë«‚¡ß ª√‘¡“≥ 0.5 ¡‘≈≈‘≈‘µ√ µàÕ¢«¥ ∫à¡∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 36 ± 1 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 7 - 10 «—π µ√«®¥Ÿ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß√Ÿª√à“ߢÕ߇´≈≈å (CPE = cytopathic effect) ∑ÿ°«—π µ—«Õ¬à“ß∑’Ë∑”„À⇴≈≈å ‡æ“–‡≈’Ȭ߇°‘¥°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß√Ÿª√à“ߢÕ߇´≈≈å ®– ∂Ÿ°¢Ÿ¥‡´≈≈å¡“ªíòπ≈â“ß ·≈–π”µ–°Õπ¢Õ߇´≈≈å∑’˪íòπ ‰¥â ¡“À¬¥≈ß∫π ‰≈¥åÀ≈ÿ¡ º÷Ë߉«â„Àâ·Àâß ®“°π—Èπ ®÷ßπ” ‰≈¥å¡“·™à„π cold acetone ∑’Ë -20 Õß»“- ¡“≈‘π’ ®‘µµ°“πµåæ‘™¬å ·≈–§≥– ‡´≈‡´’¬ π“π 10 π“∑’ º÷Ëß„Àâ·Àâß ·≈â«À¬¥¥â«¬ ·Õπµ‘∫Õ¥’®”‡æ“–µàÕ‡™◊ÈÕ influenza group A ·≈– influenza group B (‰¥â√—∫°“√ π—∫ πÿπ®“°Õß§å°“√ Õπ“¡—¬‚≈°) À≈ÿ¡≈– 20 ‰¡‚§√≈‘µ√ π” ‰≈¥å«“ß „π°≈àÕ߇°Á∫§«“¡™◊πÈ ∫à¡„πµŸÕâ ∫Õÿ≥À¿Ÿ¡‘ 37 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 30 π“∑’ ‡¡◊ËÕ§√∫‡«≈“ π” ‰≈¥å¡“ ≈â“ߥ⫬ phosphate buffer saline 3 §√—Èß º÷Ëß„Àâ·Àâß ·≈â«À¬¥¥â«¬ goat anti-mouse IgG conjugate FITC À≈ÿ¡≈– 20 ‰¡‚§√≈‘µ√ π” ‰≈¥å«“ß„π°≈àÕ߇°Á∫ §«“¡™◊Èπ ∫à¡„πµŸâÕ∫Õÿ≥À¿Ÿ¡‘ 37 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 30 π“∑’ ‡¡◊ËÕ§√∫‡«≈“ π” ‰≈¥å¡“≈â“ߥ⫬ phosphate buffer saline 4 §√—Èß º÷Ëß„Àâ·Àâß ·≈â«À¬¥ mounting fluid „Àâ∑—Ë«·ºàπ ‰≈¥åªî¥∑—∫¥â«¬ glass slip 𔉪 àÕߥ⫬°≈âÕßø≈ŸÕÕ‡√ ‡´πµå ‡´≈≈å∑’Ë¡’ °“√µ‘¥‡™◊ÈÕ®–‡ÀÁ𵑥 ’‡¢’¬«‡√◊Õß· ß à«πµ—«Õ¬à“ß ∑’Ë ‰ ¡à ∑”„Àâ ‡ °‘ ¥ °“√‡ª≈’Ë ¬ π·ª≈ß√Ÿ ª √à “ ߢÕ߇´≈≈å ®–π”πÈ”‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ §√—ßÈ ·√°¡“‡æ“–‡™◊ÕÈ µàÕÕ’°§√—ßÈ Àπ÷ßË ‡¡◊ËÕ§√∫ 7 «—π ‰¡à«à“‡´≈≈å®–‡°‘¥°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß √Ÿª√à“ßÀ√◊Õ‰¡à ®–π”‡´≈≈å¡“¬âÕ¡¥â«¬«‘∏’ Indirect immunofluorescent assay (IFA) ‡æ◊ËÕ¬◊π¬—πº≈ §√—Èß ÿ¥∑⓬ 2. «‘∏’ multiplex RT-PCR °“√ °—¥ RNA ®“°µ—«Õ¬à“ß π”µ—«Õ¬à“ß ∑’ˇµ√’¬¡·≈â« ( à«π∑’Ë 2) ª√‘¡“≥ 250 ‰¡‚§√≈‘µ√ „ à≈ß„π micro centrifuge tube ¢π“¥ 2 ¡‘≈≈‘≈‘µ√ ‡µ‘¡ 1.0 M Dithiotheritol (DTT) 10 ‰¡‚§√≈‘µ√ µàÕÀ≈Õ¥ ‡¢¬à“¥â«¬‡§√◊ËÕß Vortex π“π 15 «‘π“∑’ ∫à¡∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ÀâÕß π“π 10 π“∑’ ‡µ‘¡ lysis buffer (RAV 1 containing carrier RNA) ¢Õß™ÿ¥πÈ”¬“ °—¥ RNA ª√‘¡“≥ 600 ‰¡‚§√≈‘µ√ À≈—ß®“°π—Èπ ªØ‘∫µ— µ‘ “¡§Ÿ¡à Õ◊ Viral RNA extraction kit ¢Õß∫√‘…∑— ºŸºâ ≈‘µ (NucleoSpin RNAVIRUS, MACHEREYNAGEL GmbH&Co, KG, GERMANY)‚¥¬ ¢—ÈπµÕπ ÿ¥∑⓬„π°“√∑” elution à«π¢Õß nucleic acid „Àâ„™â preheated Rnase free water 70 ‰¡‚§√≈‘µ√ ∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 70 Õß»“‡´≈‡´’¬ RNA ∑’Ë °—¥‰¥â„Àâ 39 Application of Multiplex RT-PCR for Diagnosis of Influenza ‡°Á∫√—°…“∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ -70 Õß»“‡´≈‡´’¬ ‡æ◊ËÕ √Õ°“√∑” multiplex RT-PCR «‘∏’∑” multiplex RT-PCR ∑”°“√∑¥ Õ∫ „π PCR tube ¢π“¥ 0.2 ¡‘≈≈‘≈‘µ√ ‚¥¬¡’§«“¡ ‡¢â¡¢âπ¢ÕßÕß§åª√–°Õ∫µà“ßÊ ¥— ß π’È Rnase free water 10.75 ‰¡‚§√≈‘µ√, 20 unit/ul Rnase inhibitor 0.25 ‰¡‚§√≈‘µ√, 10 mM dNTP mix 1.0 ‰¡‚§√≈‘µ√, 5x buffer 5.0 ‰¡‚§√≈‘µ√, Enzyme mix 1.0 ‰¡‚§√≈‘µ√ (One Step RT-PCR Kit, QIAGEN co., ltd, GERMANY) 25 µ M primer A/NP-F, A/NP-R(6), B/HA-F, B/HA-R(8) Õ¬à“ß≈– 0.5 ‰¡‚§√≈‘µ√ (µ“√“ß∑’Ë 1) ‡µ‘¡ RNA ∑’Ë °—¥®“° µ—«Õ¬à“ß 5 ‰¡‚§√≈‘µ√ º ¡„À⇢⓰—π‚¥¬„™â PCR microspin ®“°π—Èππ”‡¢â“‡§√◊ËÕß PCR thermocycler ‚¥¬µ—Èß‚ª√·°√¡¢—ÈπµÕπ¥—ßπ’È ¢—ÈπµÕπ∑’Ë 1 reverse transcription ∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 50 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 30 π“∑’ ®”π«π 1 √Õ∫ ¢—ÈπµÕπ∑’Ë 2 activate Taq DNA polymerase ∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 95 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 15 π“∑’ ®”π«π 1 √Õ∫ ¢—πÈ µÕπ∑’Ë 3 denaturation Malinee Chittaganpitch et al. ∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 94 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 1 π“∑’ µ“¡¥â«¬ annealing ∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 55 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 1 π“∑’ µ“¡¥â«¬ extension ∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ 72 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 1 π“∑’ ®”π«π 40 √Õ∫ ¢—ÈπµÕπ∑’Ë 4 final extension ∑’ÕË ≥ ÿ À¿Ÿ¡‘ 72 Õß»“‡´≈‡´’¬ π“π 7 π“∑’ ®”π«π 1 √Õ∫ ¢—ÈπµÕπ∑’Ë 5 Õÿ≥À¿Ÿ¡‘ 4 Õß»“ ‡´≈‡´’¬ µ≈Õ¥‡«≈“ °“√µ√«® Õ∫ PCR product π” PCR product ∑’ˉ¥â¡“µ√«® Õ∫·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ (band) ‚¥¬°“√∑” gel electrophoresis º ¡ PCR product 10 ‰¡‚§√≈‘µ√ °—∫ loading buffer 1 ‰¡‚§√≈‘µ√ À¬¥≈ß„π√àÕߢÕß 2% agarose gel ∑’Ë¡’§«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õß ethidium bromide 0.1 ¡‘≈≈‘°√—¡µàÕ¡‘≈≈‘≈µ‘ √ ‚¥¬„™â°√–· ‰øøÑ“ 100 ‚«≈µå π“π 45 π“∑’ ‡¡◊ËÕ §√∫‡«≈“π” gel ‡¢â“‡§√◊ËÕß UV transiluminator ‡æ◊ÕË ∫—π∑÷°¿“æ π”¿“æ‚æ≈“√Õ¬¥å∑‰’Ë ¥â¡“µ√«® Õ∫ band ¢Õßµ—«Õ¬à“ß°—∫ RNA influenza positive control ·≈– DNA marker µ“√“ß∑’Ë 1 · ¥ß™◊ËÕ primer ≈”¥—∫π‘«§≈’‚Õ‰∑¥å·≈–®”π«π‡∫ ¢Õß PCR product Primer name (Ref.) Sequence (5û --- 3û) A/NP- F (6) GCT TCA AAT GAG AAC ATG GA A/NP- R (6) B/HA-F54 (8) TTG TCT CCG AAG AAA TAA GA CTG CAC TGG (A/G)AT AAC ATC GTC AAA CTC ACC B/HA-R874 (8) TCA CCA ATT AAA GGC AAG GAC CCT TTT ATT 40 Product size 380 µ√«®À“ nucleoprotein gene ¢Õß influenza group A 820 µ√«®À“ hemagglutinin gene ¢Õß influenza group B °“√ª√–¬ÿ°µå„™â«‘∏’ Multiplex RT-PCR „π°“√µ√«®«‘π‘®©—¬ ¡“≈‘π’ ®‘µµ°“πµåæ‘™¬å ·≈–§≥– °“√ª√–‡¡‘πª√– ‘∑∏‘¿“æ¢Õß«‘∏’µ√«®(9) «‘∏’„À¡à º≈∫«° º≈≈∫ «‘∏’¡“µ√∞“π º≈∫«° º≈≈∫ True pos. (TP) False pos. (EP). (FN) TP + FP False neg.(FN) True neg. (TN) FN + TN TP + FN FP + TN N = TP Ó 100 TP + FN §«“¡®”‡æ“– (specificity) = TN Ó 100 TN + FP Õ—µ√“º≈∫«°≈«ß (false positive rate) = FP Ó 100 TN + FP Õ—µ√“º≈≈∫≈«ß (false negative rate) = FN Ó 100 TP + FN §«“¡∂Ÿ°µâÕߢÕß«‘∏’ (accuracy) = (TP + TN) Ó 100 N §«“¡‰« (sensitivity) º≈ º≈°“√·¬°‡™◊È Õ ‰¢â À «— ¥ „À≠à „ π‡´≈≈å ‡ æ“– ‡≈’È¬ß ´÷Ë߇ªìπ«‘∏’¡“µ√∞“π ®“°®”π«πµ—«Õ¬à“ß throat swab 110 √“¬ æ∫µ—«Õ¬à“ß∑’Ë∑”„À⇰‘¥°“√‡ª≈’Ë¬π ·ª≈ß√Ÿª√à“ߢÕ߇´≈≈å·≈–¬âÕ¡‡´≈≈å¥â«¬«‘∏’ IFA ‚¥¬„™â·Õπµ‘∫Õ¥’®”‡æ“–µàÕ‡™◊ÈÕ influenza group A µ‘¥ ’‡¢’¬«‡√◊Õß· ß„Àâº≈∫«°µàÕ influenza A 58 √“¬ „™â·Õπµ‘∫Õ¥’®”‡æ“–µàÕ‡™◊ÕÈ influenza group B µ‘¥ ’‡¢’¬«‡√◊Õß· ß „Àâº≈∫«°µàÕ influenza B 12 √“¬ à«πµ—«Õ¬à“ß∑’‰Ë ¡à∑”„À⇰‘¥°“√‡ª≈’¬Ë π·ª≈ß √Ÿª√à“ߢÕ߇´≈≈å π”¡“¬âÕ¡¥â«¬«‘∏’ IFA ‚¥¬„™â ·Õπµ‘∫Õ¥’®”‡æ“–µàÕ‡™◊ÈÕ influenza group A ·≈– B ‰¡àµ‘¥ ’‡¢’¬«‡√◊Õß· ß „Àâº≈≈∫µàÕ influenza A ·≈– B 40 √“¬ (µ“√“ß∑’Ë 2) º≈«‘∏’ multiplex RT-PCR æ∫ PCR product ¢Õßµ—«Õ¬à“ß throat swab ∑’Ë· ¥ß·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ∑’Ë 380 bp µ√ß°—∫·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ¢Õß positive control influenza A „Àâº≈ positive band ¢Õß influenza A 62 √“¬ µ—«Õ¬à“ß∑’Ë· ¥ß·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ∑’Ë 820 bp µ√ß°—∫·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ¢Õß positive control influenza B „Àâº≈ positive band ¢Õß influenza B 10 √“¬ ·≈– PCR product ∑’ˉ¡à· ¥ß·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ„Àâº≈ ≈∫µàÕ influenza A ·≈– influenza B 38 √“¬ (µ“√“ß∑’Ë 2 ·≈–¿“æ∑’Ë 1) º≈°“√ª√–‡¡‘πª√– ‘∑∏‘¿“æ¢Õß«‘∏°’ “√µ√«® æ∫«à“ º≈°“√µ√«®«‘π‘®©—¬‚√§‰¢âÀ«—¥„À≠à¥â«¬«‘∏’ multiplex RT-PCR ¡’ § «“¡‰«√â Õ ¬≈– 97.14 §«“¡®”‡æ“–√â Õ ¬≈– 90.00 „Àâ º ≈∫«°¢Õß«‘ ∏’ multiplex RT-PCR µ√ß°—∫«‘∏’·¬°‡™◊ÈÕ 68 √“¬ ¡’º≈∫«°≈«ß 4 √“¬ (√âÕ¬≈– 10) „Àâº≈≈∫µ√ß°—π 36 √“¬ ¡’º≈≈∫≈«ß 2 √“¬ (√âÕ¬≈– 2.85) ·≈–§«“¡∂Ÿ ° µâ Õ ß¢Õß«‘ ∏’ multiplex RT-PCR √âÕ¬≈– 94.54 (µ“√“ß∑’Ë 3) 41 Application of Multiplex RT-PCR for Diagnosis of Influenza Malinee Chittaganpitch et al. µ“√“ß∑’Ë 2 º≈°“√µ√«®«‘ π‘ ® ©— ¬ ‚√§‰¢â À «— ¥ „À≠à ™ π‘ ¥ ‡Õ ·≈–∫’ √–À«à“ß«‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ ·≈–«‘∏’ Multiplex RT-PCR º≈°“√µ√«®«‘π‘®©—¬ «‘∏’µ√«® ‰¢âÀ«—¥„À≠à™π‘¥∫’ º≈≈∫ √«¡ °“√·¬°‡™◊ÈÕ 58 12 40 110 Multiplex RT-PCR 62 10 38 110 Marker control influenza A control influenza B ‰¢âÀ«—¥„À≠à™π‘¥‡Õ 310 281 234 194 ▲ 1,353 1,078 872 603 820 bp ▲ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 380 bp ¿“æ∑’Ë 1 · ¥ß·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ¢Õß PCR product ®“°µ—«Õ¬à“ß throat swab 22 µ—«Õ¬à“ß ‚¥¬™àÕß∑’Ë 1 §◊Õ DNA marker ™àÕß∑’Ë 24 §◊Õ control Influenza A ™àÕß∑’Ë 25 §◊Õ control Influenza B ™àÕߢÕßµ—«Õ¬à“ß∑’Ë·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ „Àâº≈∫«° Influenza A (380 bp) §◊Õ ™àÕß∑’Ë 2, 4, 5, 6, 11, 14 ™àÕߢÕßµ—«Õ¬à“ß∑’Ë·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ„Àâº≈∫«° Influenza B (820 bp) §◊Õ ™àÕß∑’Ë 10, 20, 22 ™àÕߢÕßµ—«Õ¬à“ß∑’Ë„Àâº≈≈∫ (‰¡à· ¥ß·∂∫¥’‡ÕÁπ‡Õ) §◊Õ ™àÕß∑’Ë 7, 8, 9, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 21 42 °“√ª√–¬ÿ°µå„™â«‘∏’ Multiplex RT-PCR „π°“√µ√«®«‘π‘®©—¬ ¡“≈‘π’ ®‘µµ°“πµåæ‘™¬å ·≈–§≥– µ“√“ß∑’Ë 3 ‡ª√’¬∫‡∑’¬∫º≈°“√«‘‡§√“–Àå«‘π‘®©—¬‚√§‰¢âÀ«—¥„À≠à ¥â«¬«‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ·≈–«‘∏’ multiplex RT-PCR «‘∏°’ “√·¬°‡™◊ÕÈ √«¡ º≈∫«° º≈≈∫ º≈∫«° 68 4 72 º≈≈∫ √«¡ 2 70 36 40 38 110 «‘∏’ Multiplex RT-PCR §«“¡‰« (sensitivity) §«“¡®”‡æ“– (specificity) Õ—µ√“º≈∫«°≈«ß (false positive rate) Õ—µ√“º≈≈∫≈«ß (false negative rate) §«“¡∂Ÿ°µâÕߢÕß«‘∏’ (Accuracy) = = = = = 97.14% 90.00% 10.00% 2.85% 94.54% «‘®“√≥å «‘∏’ multiplex RT-PCR ∑’˧≥–ºŸâ«‘®—¬‰¥âπ” ¡“ª√–¬ÿ°µå„™âµ√«®À“ “√æ—π∏ÿ°√√¡π’ȉ¥â∑”°“√ ∑¥ Õ∫·≈–¥—¥·ª≈ß‚¥¬‡√‘Ë¡®“°¢—ÈπµÕπ°“√ °—¥ µ—«Õ¬à“ß‚¥¬‡æ‘¡Ë ¢—πÈ µÕπ°“√∑” prelysis ´’ßË ‰¥âπ”‡Õ“ dithiotheritol (DTT) ·≈– proteinase K ´÷Ë߇ªìπ “√®”æ«° denaturing protein „ à≈ß„πµ—«Õ¬à“ß °àÕπ∑’Ë®–„™â™ÿ¥πÈ”¬“ °—¥ æ∫«à“ DTT ∑’˧«“¡‡¢â¡¢âπ 1.0 M „Àâª√‘¡“≥¢Õß RNA ∑’Ë °—¥‰¥â‡¢â¡¢âπ°«à“ °“√‰¡à„ à DTT ª√–¡“≥ 0.5 ‡∑à“µ—« à«π°“√„ à proteinase K ‰¡à¡º’ ≈µàÕ°“√ °—¥ RNA(10) „π¢—ÈπµÕπ°“√∑” PCR ‰¥â§—¥‡≈◊Õ° primer À≈“¬§Ÿà∑’Ë®”‡æ“–µàÕ¬’π å„π à«πµà“ßÊ ¢Õ߇™◊ÈÕ ‰¢âÀ«—¥„À≠à ‡™àπ hemagglutinin nucleoprotein ·≈– non structural protein ´÷Ëß¡’ºŸâ«‘®—¬À≈“¬§≥– ‰¥â»÷°…“ ‡™àπ K. E. Wright ·≈–§≥–(5) K. Okazaki ·≈–§≥–(6) Dean D. Erdman ·≈–§≥–(7) primer ‡À≈à“π’ȉ¥âπ”¡“∑¥ Õ∫°—∫‡™◊ÈÕ‰¢âÀ«—¥„À≠à∑’Ë·¬°‰¥â „πª√–‡∑»‰∑¬ ·≈–‡™◊ÈÕ‰«√— √–∫∫∑“߇¥‘πÀ“¬„® µ—«Õ◊πË Ê ‡™àπ parainfluenza virus type3, respiratory syncytial virus, adeno virus ·≈– rubella virus ´÷Ëßæ∫«à“ primer µàÕ nucleoprotein ¬’π 凙◊ÈÕ‰¢â À«—¥„À≠à™π‘¥‡Õ ·≈– primer µàÕ hemagglutinin ¬’π å¢Õ߇™◊ÈÕ‰¢âÀ«—¥„À≠à™π‘¥∫’ ¡’§«“¡®”‡æ“– Ÿß ‰¡à‡°‘¥ cross reaction °—∫‡™◊ÈÕ‰«√— √–∫∫∑“߇¥‘π À“¬„®µ—«Õ◊ËπÊ ·≈–¡’§«“¡‰«µàÕ‡™◊ÈÕ‰¢âÀ«—¥„À≠à‰¥â ¥’°«à“ primer §ŸàÕ◊ËπÊ ·≈– “¡“√∂„™â primer 2 §Ÿàπ’È √«¡‰«â„πªØ‘°‘√‘¬“À≈Õ¥‡¥’¬«°—π ‚¥¬‰¡à‡°‘¥°“√ ·¬àß°—π∑”ªØ‘°‘√‘¬“ PCR 43 Application of Multiplex RT-PCR for Diagnosis of Influenza ®“°°“√¥—¥·ª≈ߢ—ÈπµÕπ°“√ °—¥ RNA ®“°µ—«Õ¬à“ß·≈–°“√ª√—∫ ¿“æ∑’ˇÀ¡“– ¡ √«¡∑—Èß §«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õß primer ∑’Ë„™â„π¢—ÈπµÕπ RT-PCR ‡¡◊ËÕπ”¡“∑¥ Õ∫°—∫µ—«Õ¬à“ß throat swab ®”π«π 110 √“¬ æ∫«à“ «‘∏’ multiplex RT-PCR „Àâº≈∑’Ë „°≈â ‡ §’ ¬ ß°— ∫ «‘ ∏’ · ¬°‡™◊È Õ ´÷Ë ß ‡ªì π «‘ ∏’ ¡ “µ√∞“π ∑—Èß§«“¡‰«·≈–§«“¡®”‡æ“–·µà¡’¢âÕ¥’°«à“«‘∏’·¬° ‡™◊ÈÕ∑’Ë„Àâº≈∑’Ë√«¥‡√Á«¿“¬„π 24 ™—Ë«‚¡ß “¡“√∂ µ√«®µ— « Õ¬à “ ߉¥â ®”π«π¡“°„π·µà ≈ –§√—È ß ·≈– “¡“√∂µ√«®µ—«Õ¬à“ß∑’ˇ™◊ÈÕµ“¬·≈â«´÷Ë߇ªìπ¢âÕ®”°—¥ ¢Õß«‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ ¥—ßπ—Èπ «‘∏’ multiplex RT-PCR ®÷ß¡’§«“¡‡À¡“– ¡∑’Ë®–π”¡“„™âµ√«®«‘π‘®©—¬‚√§ ‰¢â À «— ¥ „À≠à ‡æ◊Ë Õ ª√–‚¬™πå µà Õ °“√ ◊ ∫ «π°“√ √–∫“¥¢Õß‚√§√–∫∫∑“߇¥‘πÀ“¬„®·≈–°“√√—°…“ ºŸâªÉ«¬‚√§‰¢âÀ«—¥„À≠à·≈–‰¢âÀ«—¥π° ‡π◊ËÕß®“°„π ¢≥–π’È¡’¬“∑’Ë„™â√—°…“·≈–ªÑÕß°—π‚√§‰¢âÀ«—¥„À≠à ‡™àπ Oseltamivir À√◊Õ Tamiflu ´÷Ëß¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘ „π°“√¬—∫¬—È߇Õπ‰´¡å neuraminidase ¢Õ߇™◊ÈÕ ‰¢âÀ«—¥„À≠à ¬“π’È®–„Àâº≈¥’„π°“√√—°…“‚¥¬≈¥ §«“¡√ÿπ·√ߢÕß‚√§≈ß·≈–≈¥Õ—µ√“‡ ’ˬ߇ªìπ‚√§ ªÕ¥∫«¡„π°≈ÿà ¡ ºŸâ ªÉ « ¬‰¢â À «— ¥ „À≠à Õ “¬ÿ πâ Õ ¬°«à “ 12 ªï ·≈–°≈ÿà¡Õ“¬ÿ¡“°°«à“ 60 ªï‰¥â∂÷ß√âÕ¬≈– 20 ·≈– 60 À“°ºŸâªÉ«¬‰¥â√—∫¬“¿“¬„π 2 «—πÀ≈—ß®“° ‡√‘Ë¡¡’Õ“°“√(11) ¥—ßπ—Èπ À“°ºŸâªÉ«¬∑√“∫º≈°“√µ√«® «‘ π‘ ® ©— ¬ ‰¥â √ «¥‡√Á « ®–‡ªì π ª√–‚¬™πå Õ ¬à “ ߬‘Ë ß µà Õ °“√√—°…“ºŸâªÉ«¬·≈–≈¥Õ—µ√“°“√ªÉ«¬µ“¬„ÀâπâÕ¬≈ß √ÿª «‘∏’ multiplex RT-PCR ‡ªìπ«‘∏’∑’Ë¡’§«“¡‰« ·≈–§«“¡®”‡æ“– Ÿß ‡¡◊ËÕ‡∑’¬∫°—∫«‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ∑’Ë ‡ªìπ«‘∏¡’ “µ√∞“π„π°“√µ√«®«‘π®‘ ©—¬‚√§‰¢âÀ«—¥„À≠à ·¡â «à “ «‘ ∏’ ° “√·¬°‡™◊È Õ ¬— ß §ß¡’ § «“¡ ”§— ≠ µà Õ °“√ »÷°…“¥â“π·Õ𵑇®π¢Õ߇™◊ÈÕ·≈–°“√æ—≤π“«—§´’π ·µà°“√π”«‘∏’ multiplex RT-PCR ¡“ª√–¬ÿ°µå„™â 44 Malinee Chittaganpitch et al. ®–™à«¬„Àâ∑√“∫º≈°“√µ√«®∑’Ë√«¥‡√Á« ´÷Ëß®–‡ªìπ ª√–‚¬™πåµàÕ°“√«“ß·π«∑“ß°“√√—°…“ºŸâªÉ«¬¢Õß ·æ∑¬å ·≈–°“√ ◊∫ «π‚√§‡¡◊ËÕ¡’°“√√–∫“¥ °‘µµ‘°√√¡ª√–°“» ¢Õ¢Õ∫§ÿ≥·æ∑¬å 欓∫“≈ ·≈–‡®â“Àπâ“∑’Ë »Ÿπ¬å∫√‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ 17 °√ÿ߇∑æ¡À“π§√ ∑’°Ë √ÿ≥“ §—¥‡≈◊Õ°ºŸâªÉ«¬‡æ◊ËÕ∑”°“√‡°Á∫µ—«Õ¬à“ß ·≈–Õß§å°“√ Õπ“¡—¬‚≈°∑’ËÕπÿ‡§√“–ÀåπÈ”¬“‡æ◊ËÕ°“√µ√«®«‘π‘®©—¬ ·≈–¢Õ¢Õ∫§ÿ≥ §ÿ≥»‘√‘¡“ ªí∑¡¥‘≈° ∑’˰√ÿ≥“„Àâ §”·π–π”„π°“√‡¢’¬π∫∑§«“¡ ‡Õ° “√Õâ“ßÕ‘ß 1. Influenza A H5N1 Laboratory Training Manual. Regional Workshop on Human Influenza A (H5N1), Bangkok: Ministry of Public Health, 19 - 20 February 2004 2. WHO Communicable Disease Surveillance & Response (CRS). Cumulative number of confirmed human cases of avian influenza A (H5N1) reported to WHO. [cited 2005 Mar 15] Available at : URL:http://www.who.int/csr/ disease/avian_influenza/en 3. Thawatsupha P, Waicharoen S, Maneewong P, Prasittikhet K, Chittaganpitch M, Sawanpanyalert P. Isolation and identification of influenza virus strain circulating in Thailand in 2001. Southeast Asian J Trop Med Public Health 2003; 34(1) : 94-7 4. WHO Animal Influenza Training Manual. The National Training Course on Animal Influenza Diagnosis and Surveillance, Harbin, China : Verterinary Research, Institute, Harbin, China 20-26 May 2001 5. Wright KE, Wilson GAR, Novosad D, Dimock C, Tan D, Weber JM. Typing and °“√ª√–¬ÿ°µå„™â«‘∏’ Multiplex RT-PCR „π°“√µ√«®«‘π‘®©—¬ ¡“≈‘π’ ®‘µµ°“πµåæ‘™¬å ·≈–§≥– subtyping of influenza viruses in clinical samples by PCR. J Clin Microbiol 1995; 33(5) : 1180-4. 6. Okazaki K, Takada A, Ito T, Imai M, Takakuwa H, Hatta M, et al. Precursor genes of future pandemic influenza viruses are perpetuated in ducks nesting in Siberia. Arch Virol 2000; 145: 885-93 7. Erdman DD, Weinberg GA, Edward KM, Walker FJ, Anderson BC, Winter J, et al. Genescan reverse transcription-PCR assay for detection of six common respiratory viruses in young children hospitalized with acute respiratory illness. J Clin Microbiol 2003; 41(9) : 4298-303 8. Primers for influenza B HA1 PCR and Sequencing. [cited 2002 October 10] . Available at : URL:http://www.mayeticvillage.com/whoinfluenza 9. Department of Medical Sciences. Guideline for Method Validation in Clinical Laboratory. Thailand : Department of Medical Sciences; 2000 10. Bioforum discussion. What these chemicals for in lysis buffer ?. 15 September 2002. Available at : URL:http://www.protocol-online.org/ forums/index 11.Tamiflu significantly reduced the risk of pneumonia in patients diagnosed with flu. Pharmaceutical News. 1 [cited 2004 Nov]. Available at : URL: http://www.rocheusa.com/ Application of Multiplex RT-PCR for Diagnosis of Influenza Malinee Chittaganpitch Sunthareeya Waicharoen and Pranee Thawatsupha Paiboon Maneewong National Institute of Health, Department of Medical Sciences, Tiwanond Road, Nonthaburi 11000, Thailand. ABSTRACT Diagnosis of Influenza can be performed by several methods. Serological test using pair sera is one method. It usually gives ambiguous result due to reinfection by viruses of the same group. Isolation of virus is a sensitive and highly specific method, as well as identification of Influenza virus strains. However, the method is complicated and takes about 1 - 2 weeks. Multiplex RT-PCR is applied to detect nucleic acid of Influenza virus as a rapid method that yields a result within 24 hours. Throat swabs from patients with acute respiratory infection (ARI), at Health Center 17, Bangkok were collected in this study. Specimens were both cultured in MDCK cell and detected nucleic acid using 2 primers set. The first primer set, A/NP-F and A/NP-R, is used to detect nucleoprotein gene of influenza A. The second set, B/HA-F and B/HA-R, is used to detect hemagglutinin gene of influenza B. Evaluation of 110 specimens by multiplex RT-PCR compared with viral isolation as a standard method showed that the sensitivity, specificity and accuracy of multiplex RT-PCR were 97.14%, 90.00% and 94.54% respectively. Key words : Influenza, multiplex RT-PCR 45