Livre FInition du bois
Transcription
Livre FInition du bois
! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI VI TABLE DES MATIÈRES AVERTISSEMENT REMERCIEMENTS INTRODUCTION TABLE DES MATIÈRES CHAPITRE 1- AMÉNAGEMENT D’UN ATELIER DE FINITION ARTISANAL 1.1 LABORATOIRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 1.1.10 1.1.11 Notions de sécurité . . . . . . . . . . . . Ventilation . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dimensions . . . . . . . . . . . . . . . . . Surfaces de travail . . . . . . . . . . . . Armoires de rangement . . . . . . . . . Gestion des déchets . . . . . . . . . . . Éclairage . . . . . . . . . . . . . . . . . . Chauffage . . . . . . . . . . . . . . . . . . Douche oculaire . . . . . . . . . . . . . . Extincteur . . . . . . . . . . . . . . . . . . Équipement . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Carrousel de couleurs . . . . . . b) Mélangeurs et agitateurs . . . . c) Balance . . . . . . . . . . . . . . . d) Mesures . . . . . . . . . . . . . . . e) Viscosimètre. . . . . . . . . . . . . f) Jauge de lecture de l’épaisseur 1.2 CABINE 1.2.1 1.2.2 1.2.3 ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... du film ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... humide. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 .1 .1 .1 .2 .2 .2 .2 .2 .3 .3 .3 .4 .4 .4 .5 .6 ................................................................... 7 Cabine de vaporisation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Dimensions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Filtres de sortie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 a) Filtres de papier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 b) Matelas de fibres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 c) Filtres à chocs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 d) Dispositif de mesure différentielle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 e) Rejet de l’air vicié . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 f) Approvisionnement en air frais . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 TABLE DES MATIÈRES 1.2.4 VII 1.2.5 1.2.6 1.2.7 1.2.8 1.2.9 Filtres à l’entrée . . . . . . a) Filtres à plis . . . . . b) Filtres de polyester Protections murales . . . . Alimentation en air . . . . Tables tournantes . . . . . Éclairage . . . . . . . . . . Propreté des lieux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 9 9 9 9 9 9 9 1.3 SALLE DE SÉCHAGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.3.1 1.3.2 1.3.3 Notions de sécurité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Dimensions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Séchoirs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 CHAPITRE 2 - SÉCURITÉ DES PERSONNES 2.1 LOIS ET RÈGLEMENTS 2.2 VÊTEMENTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.3 LUNETTES PROTECTRICES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4 2.4.5 2.4.6 2.4.7 2.4.8 2.4.9 2.4.10 2.4.11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Pourquoi en porter? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Ruban adhésif antifriction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Gants résistants aux coupures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Gants antivibration . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Gants de vinyle jetables. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Gants de vinyle épais . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Gants de coton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Gants de latex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Gants de nitrile mince . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Gants de nitrile épais . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Crème barrière. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 2.5 RESPIRATEURS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 2.5.1 2.5.2 2.5.3 2.5.4 Problèmes respiratoires. . . . . . . . . . . . Respirateurs jetables . . . . . . . . . . . . . Respirateurs à cartouches . . . . . . . . . . Respirateurs demi-masques . . . . . . . . . a) Essai d’ajustement et d’étanchéité • Essai à pression négative. . . ........................................................ 12 GANTS DE PROTECTION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 . 18 . 19 . 19 . 19 . 19 ! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI VIII 2.5.5 2.5.6 2.5.7 2.5.8 • Essai à pression positive b) Entretien recommandé . . . . . • Nettoyage et inspection. Respirateurs avec masque complet . Respirateurs autonomes . . . . . . . . Cartouches . . . . . . . . . . . . . . . . Nouvelles normes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.6 GUIDE D’UTILISATION D’UNE FICHE SIGNALÉTIQUE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 2.6.1 2.6.2 Qu’est-ce qu’une fiche signalétique? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Exemple de fiche signalétique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 2.7 CATÉGORIES DE PRODUITS ................................................... 20 20 20 21 21 21 21 30 CHAPITRE 3 – OUTILLAGE 3.1 PINCEAUX ET BROSSES 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.1.7 3.1.8 Composantes . . . . . Soie ....... Choix d'un pinceau. Types de pinceaux . Mode d’utilisation . . Nettoyage . . . . . . Conservation . . . . . Récupération . . . . . 3.2 GRATTOIRS, RACLOIRS ET COUTEAUX. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 3.2.1 Usages 3.3 ABRASIFS 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Bandes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Feuilles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Disques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Granulométrie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Types d’abrasifs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 a) Papier à l’oxyde d’aluminium (corindon) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 b) Papier grenat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 c) Papier de zinc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 d) Papier abrasif à l’eau (oxyde d’aluminium) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 e) Papier de carbure de silicium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 f) Papier de zinc et de silicone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 g) Tampon abrasif en nylon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 TABLE DES MATIÈRES h) i) j) k) l) m) n) IX Tampon abrasif en mousse . . . Tampon abrasif micro . . . . . . Tampon non tissé . . . . . . . . . Laine d’acier . . . . . . . . . . . . Pierre ponce . . . . . . . . . . . . Chiffon ramasse-poussière . . . Bloc de nettoyage pour papier ....... ....... ....... ....... ....... ....... à poncer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 39 39 39 40 40 40 3.4 PONCEUSES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.4.4 Ponceuse Ponceuse Ponceuse Ponceuse 3.5 ÉPONGES NATURELLES ET SYNTHÉTIQUES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 3.5.1 3.5.2 Éponges naturelles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Éponges synthétiques. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 3.6 COMPRESSEUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 3.6.1 3.6.2 3.6.3 3.6.4 3.6.5 Soin et entretien du compresseur . Transformateur d’air . . . . . . . . . . Soin et entretien du transformateur Boyaux à air . . . . . . . . . . . . . . Soin et entretien des boyaux . . . . 3.7 PISTOLETS VAPORISATEURS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 3.7.1 3.7.2 3.7.3 3.7.4 3.7.5 Description . . . . . . . . . . . . . . . . . Embout du matériel . . . . . . . . . . . Chapeau d’air . . . . . . . . . . . . . . Achat .................. Pistolets conventionnels (classiques). . a) À succion . . . . . . . . . . . . . . b) À gravité. . . . . . . . . . . . . . . c) À pression . . . . . . . . . . . . . . d) Sans air (pompe) . . . . . . . . . e) À air assisté. . . . . . . . . . . . . Manipulation . . . . . . . . . . . . . . . . Vérification de la viscosité . . . . . . . Montage du pistolet . . . . . . . . . . . Réglage de la largeur du jet . . . . . . Réglage du débit de produit et de la a) Pistolet à succion . . . . . . . . . 3.7.6 3.7.7 3.7.8 3.7.9 3.7.10 à courroie . vibrante . . . excentrique rotative . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... pression ...... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... d’air .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 41 41 41 . 43 . 43 . 43 . 43 . 44 . 45 . 46 . 46 . 46 . 47 . 47 . 48 . 49 . 49 . 50 . 50 . 51 . 51 . 51 . 51 . 51 3.7.11 3.7.12 3.7.13 3.7.14 3.7.15 3.7.16 3.7.17 3.7.18 3.7.19 3.7.20 3.7.21 ! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI X b) Pistolet à pression . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pistolage de surfaces planes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Déplacement du pistolet sur une ligne droite . . . . . . . . . . b) Mauvais déplacement du pistolet sur une ligne droite . . . . Pistolage de surfaces horizontales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Course d’une vaporisation dans le sens contraire du grain . b) Course d’une vaporisation dans le sens du grain. . . . . . . Pistolage de pièces étroites. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pistolage de pièces ajourées. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pistolage d’objets ronds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soin et entretien de l’équipement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettoyage des ensembles aspirants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettoyage des ensembles à pression . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettoyage du chapeau d’air . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lubrification . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Réparations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 53 53 53 54 54 54 54 54 55 55 55 55 56 56 56 CHAPITRE 4 - THÉORIE DES COULEURS 4.1 EFFETS DE LA COULEUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 Perception des Lumière . . . Objet ... Œil ... 4.2 SYNTHÈSES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 4.2.1 4.2.2 Additive . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Soustractive . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 4.3 CERCLE CHROMATIQUE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 4.4 COULEURS 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.5 4.4.6 4.4.7 Couleurs Couleurs Couleurs Couleurs Couleurs Couleurs Tons 4.5 HARMONIES DE COULEURS 4.5.1 couleurs ...... ...... ...... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 . 58 . 58 . 58 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 primaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 secondaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 tertiaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 complémentaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 de terre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 chaudes et froides . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Camaïeu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 TABLE DES MATIÈRES XI 4.5.2 4.5.3 4.5.4 4.5.5 4.5.6 4.5.7 4.5.8 Harmonie analogique . . . . . . . . . . . . Agencement à deux couleurs . . . . . . . Agencement à trois couleurs (triade) . . . Agencement à quatre couleurs (tétrade). Agencement à cinq couleurs ou plus . . Effets de la couleur sur l’espace. . . . . . Effets de la couleur sur les formes. . . . . 4.6 CONTRASTES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 4.6.1 4.6.2 4.6.3 4.6.4 4.6.5 4.6.6 4.6.7 Contraste Contraste Contraste Contraste Contraste Contraste Contraste 4.7 MÉLANGES 4.7.1 4.7.2 4.7.3 4.7.4 4.7.5 4.7.6 4.7.7 de la couleur en soi. . chaud-froid. . . . . . . . clair-obscur . . . . . . . des complémentaires . de qualité . . . . . . . . simultané . . . . . . . . . de quantité . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 64 65 65 65 68 69 69 70 70 70 71 71 72 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Comment dégrader une couleur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Comment rabattre une couleur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Comment obtenir une couleur intermédiaire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Comment rompre une couleur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Comment reproduire une couleur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Couleur transparente ou opaque . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Couleur altérable ou inaltérable . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 CHAPITRE 5 - PRÉPARATION DES SURFACES 5.1 ÉTAPES À SUIVRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 5.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Préparation des papiers abrasifs et des cales. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Étapes a) Ponçage grossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 b) Ponçage préparatoire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 c) Ponçage de pré-finition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 d) Ponçage de finition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 e) Raclage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 5.2.1 5.2.2 5.3 5.3.1 PONÇAGE REMPLISSAGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Trucs et recettes de pâtes ou mastics à bois . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 a) Pâte à la cire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 ! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI XII b) c) d) e) f) g) Pâte Pâte Pâte Pâte Pâte Pâte à la colle avec poussière de bois . à la colle avec copeaux de bois . au blanc de Meudon et à la colle à la gomme laque . . . . . . . . . . . au vernis gras . . . . . . . . . . . . . . à base de vernis cellulosique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 85 85 86 87 87 5.4 RÉPARATIONS MINEURES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 d’une partie enfoncée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 d’une cloque sur un placage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 d’un éclat de placage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 par l’insertion de bois. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 par l’insertion d'une pièce ronde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 par l’insertion d'une lamelle de placage . . . . . . . . . . . . . . . . 90 par l’insertion d'un flipot ou rossignol . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 5.4.1 5.4.2 5.4.3 5.4.4 5.4.5 5.4.6 5.4.7 Réparation Réparation Réparation Réparation Réparation Réparation Réparation 5.5 DÉCAPAGE DES FINIS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 5.5.1 5.5.2 5.5.3 5.5.4 5.5.5 5.5.6 5.5.7 5.5.8 Par ponçage . . . . . . . . . . . Par grattage. . . . . . . . . . . . À la chaleur. . . . . . . . . . . . Au jet de sable. . . . . . . . . . Avec des produits chimiques . Méthode pas à pas . . . . . . Décapant environnemental . . Méthode industrielle . . . . . . 5.6 DÉGRAISSAGE DES SURFACES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 5.7 DÉCOLORATION DES BOIS ANCIENS ET DES BOIS NEUFS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 5.7.1 5.7.2 5.7.3 Décoloration des taches . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Décoloration des bois avant la finition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Recettes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 5.8 VIEILLISSEMENT PRÉMATURÉ DES BOIS NEUFS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 5.8.1 Vieillissement de la texture du bois . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) À la brosse métallique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Au chalumeau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Au jet de sable . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) À l'aide de fausses patines. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e) Recettes pour imiter la couleur d’un bois exposé aux intempéries . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 . 92 . 92 . 92 . 93 . 93 . 95 . 95 . 98 . 98 . 98 . 99 . 99 100 TABLE DES MATIÈRES 5.9 BOUCHE-PORAGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 5.9.1 5.9.2 5.9.3 5.9.4 5.9.5 5.9.6 5.9.7 5.9.8 5.9.9 5.9.10 Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Application d’un bouche-pores industriel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Bouche-pores à la colle de peau de lapin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Bouche-pores à deux composants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Bouche-pores à l’alcool (encollage) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Bouche-pores à base de résine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Bouche-pores à l’huile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Bouche-pores cellulosiques . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Bouche-pores à vaporiser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Recettes de bouche-pores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 a) Bouche-pores pour bois clair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 b) Bouche-pores à la poudre et liquide. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 c) Bouche-pores à la poudre de pierre ponce . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 d) Bouche-pores au talc et au vernis à la gomme laque . . . . . . . . . . 104 e) Bouche-pores à l’huile et au vernis à la gomme laque . . . . . . . . . . 104 f) Finis avec teintures et bouche-pores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 5.10 CONCLUSION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 CHAPITRE 6 - VOLET TRADITIONNEL 6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.1.5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Petite histoire des pigments . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 En quoi consistent les pigments?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Pigments naturels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Pigments de synthèse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Description des pigments . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 6.2 RÉSINES 6.2.1 6.2.2 PIGMENTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 En quoi consistent les résines? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Préparation des résines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 a) Dammar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 b) Colophane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 c) Mastic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 d) Élémi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 e) Copal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 f) Gomme laque . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 g) Cires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 • Cires végétales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 • Cires minérales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 • Cires animales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 • Saponification de la cire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 XIII ! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI XIV 6.3 LIANTS ................................................................. 117 6.4 ADDITIFS ................................................................. 118 6.5 6.5.3 6.5.4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 En quoi consistent les huiles? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Types d’huile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 a) Huile de lin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 b) Huile de tung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 c) Huile de teck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 d) Huile de tung et teck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 e) Huile alimentaire ou huile naturelle. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 f) Huile de citron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Application des huiles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Entretien d’un fini à l’huile. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 6.6 MÉTHODES DE FINITION TRADITIONNELLE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 6.6.1 6.6.2 En quoi consistent les teintures? . . . . . . . . . . . . Teintures végétales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Préparation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Mordançage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Mordants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Teinture à base de brou de noix . . . . . • Teinture à base de chicorée . . . . . . . • Teinture à base de bois de santal . . . . • Teinture à base de racine d’orcanette. . • Teinture à base de quercitron . . . . . . . • Teinture à base de bois de Brésil. . . . . • Teinture à base de bois de Campêche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 . 123 . 123 . 123 . 124 . 124 . 125 . 125 . 125 . 125 . 125 . 125 6.6.3 Coloration par réaction chimique . . a) Dichromate de potassium . . . . b) Ammoniaque . . . . . . . . . . . . c) Vapeur à l’ammoniaque . . . . . d) Hydroxyde de sodium . . . . . . e) Permanganate de potassium . . f) Acétate de fer . . . . . . . . . . . Coloration par les couleurs d’aniline. Classification des colorants d’aniline Teintures à base d’eau . . . . . . . . . Teintures à base d’huile . . . . . . . . . Teintures à base d’alcool . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 . 126 . 127 . 128 . 128 . 129 . 129 . 130 . 130 . 131 . 131 . 134 6.5.1 6.5.2 6.6.4 6.6.5 6.6.6 6.6.7 6.6.8 HUILES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TABLE DES MATIÈRES 6.6.9 6.6.10 6.6.11 6.6.12 XV Vernis ....................... a) Vernis dissous à froid. . . . . . . . . . . . b) Vernis dissous à chaud . . . . . . . . . . c) Vernis à base d’eau . . . . . . . . . . . . d) Vernis à base d’huile . . . . . . . . . . . e) Vernis à base d’alcool . . . . . . . . . . f) Vernis au tampon traditionnel . . . . . . g) Vernis à la cire d’abeille . . . . . . . . . Peintures traditionnelles . . . . . . . . . . . . . . a) Préparation des fonds en polychromie b) Peinture à la caséine . . . . . . . . . . . c) Peinture à la farine de seigle . . . . . . d) Peinture à la détrempe (tempera) . . . e) Peinture à la cire . . . . . . . . . . . . . . f) Peinture à l’acrylique . . . . . . . . . . . g) Peinture à l’huile . . . . . . . . . . . . . . Glacis ....................... Cires ....................... a) Encaustique . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Cire en pâte . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Cire liquide . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Cire saponifiée . . . . . . . . . . . . . . . e) Rempli ciré traditionnel . . . . . . . . . . f) Céruse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . g) Cire des tourneurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 . 135 . 135 . 135 . 136 . 136 . 136 . 138 . 138 . 139 . 140 . 143 . 143 . 144 . 145 . 145 . 146 . 146 . 147 . 148 . 149 . 149 . 149 . 150 . 150 CHAPITRE 7 - VOLET INDUSTRIEL POUR L’ARTISAN 7.1 COLORANTS 7.1.1 7.1.2 7.1.3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 En quoi consistent les colorants? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Comment choisir la technique appropriée de mise en teinte?. . . . . . . . . . 152 Types de colorants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 7.2 SOLVANTS 7.2.1 7.2.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 En quoi consistent les solvants? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Tableau des solvants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 7.3 REVÊTEMENTS INDUSTRIELS POUR L’ARTISAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 7.3.1 Apprêts . . . . . . . . . . . . . a) Apprêts clairs . . . . . . . b) Apprêts conventionnels c) Apprêts précatalysés . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 159 159 159 7.3.2 7.3.3 7.3.4 7.3.5 7.3.6 7.3.7 7.3.8 7.3.9 7.3.10 ! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI XVI d) Apprêts vinyliques catalysés . . . . . . . . . Apprêts pigmentés . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Apprêts pigmentés transparents . . . . . . . b) Apprêts pigmentés opaques . . . . . . . . . Encollages . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bouche-pores industriels . . . . . . . . . . . . . . . . Teintures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Mise en teinte . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Teintures à base d’eau . . . . . . . . . . . . c) Teintures à base d’huile . . . . . . . . . . . . d) Teintures à base d’alcool . . . . . . . . . . . e) Teintures à base d’autres solvants . . . . . Nuanceurs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Glacis ......................... a) En quoi consistent les glacis? . . . . . . . . b) Application . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Laques ......................... a) Laque conventionnelle . . . . . . . . . . . . . b) Laque incolore . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Laque à vaporisation sans air . . . . . . . . d) Laque teintée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . e) Laque pigmentée . . . . . . . . . . . . . . . . f) Laque précatalysée . . . . . . . . . . . . . . . g) Laque catalysée . . . . . . . . . . . . . . . . . Vernis ......................... a) Vernis vinylique catalysé. . . . . . . . . . . . b) Vernis polyuréthane à deux composantes c) Vernis polyuréthane à une composante . Estimation des quantités de produit nécessaires au moment de la vaporisation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 . 160 . 160 . 162 . 163 . 164 . 164 . 164 . 165 . 165 . 166 . 167 . 168 . 169 . 169 . 169 . 170 . 170 . 170 . 171 . 171 . 171 . 171 . 171 . 171 . 172 . 172 . 173 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 CHAPITRE 8 - PROBLÈMES GÉNÉRAUX RELIÉS À LA FINITION 8.1 CONSÉQUENCES DU STOCKAGE DES PRODUITS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 8.1.1 8.1.2 8.1.3 Sédimentation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Formation de peaux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Épaississement, gélification . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 8.2 INÉGALITÉ D’ABSORPTION 8.2.1 8.2.2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 Absorption inégale de la teinture . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 Teinture trop foncée . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 TABLE DES MATIÈRES 8.3 XVII INÉGALITÉS DE COULEUR EN COURS DE TRAVAIL 8.3.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Bois d’aubier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 8.4 VAPORISATION DÉFECTUEUSE 8.4.1 8.4.2 8.4.3 8.4.4 8.4.5 8.4.6 8.4.7 8.4.8 8.4.9 8.4.10 8.4.11 8.4.12 8.4.13 8.4.14 8.4.15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Concentration du dépôt au haut ou au bas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Concentration du dépôt vers la droite ou vers la gauche . . . . . . . . . . . . 178 Concentration du dépôt au centre 1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Concentration du dépôt au centre 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Dépôt jumelé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Jet saccadé ou irrégulier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Projection insuffisante. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Impossibilité d’obtenir un jet rond. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Aucune projection . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Fuite de liquide autour de l’écrou de garniture . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Écoulement de liquide par l’embout du matériel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Coulure, affaissement de peinture . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Excès de pulvérisation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Brouillard trop dense . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 Dépôt mince, grossier et granuleux qui sèche avant de s’étendre. . . . . . . 182 8.5 APPLICATION DIFFICILE D’UN FINI À L’HUILE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 8.6 COUPS DE PINCEAU VISIBLES DANS LE VERNIS SEC 8.7 TACHES BLANCHES SOUS LE VERNIS LAQUE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 8.7.1 8.7.2 Taches blanches . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Opalescence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 8.8 CRATÈRES SUR LE MEUBLE FRAÎCHEMENT VAPORISÉ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 8.9 COULURES, GOUTTES OU AFFAISSEMENTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 8.10 SURFACE RUGUEUSE ET TERNE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 8.11 CLOQUAGE OU BULLAGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 8.12 PROBLÈMES D’APPLICATION D’UN DÉCAPANT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 8.12.1 8.12.2 8.12.3 8.12.4 Le décapant ne fonctionne pas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Le décapant noircit le bois . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Le décapant n’enlève pas la teinture. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 La peinture reste logée dans les pores du bois . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 ! LA FINITION DU BOIS D’HIER À AUJOURD’HUI XVIII 8.13 PROBLÈMES D’APPLICATION D’UN VERNIS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 8.13.1 8.13.2 8.13.3 8.13.4 8.13.5 8.13.6 Séchage inadéquat. . . . . . . . . Taches noires . . . . . . . . . . . . . Bullage . . . . . . . . . . . . . . . Pelage ............... Coulures . . . . . . . . . . . . . . . Vernis qui ne sèche pas après le 8.14 PROBLÈMES D’APPLICATION D’UN VERNIS TAMPON À L’ALCOOL . . . . . . . . . . . . . . . . 189 8.14.1 8.14.2 8.14.3 8.14.4 8.14.5 8.14.6 8.14.7 8.14.8 8.14.9 8.14.10 8.14.11 8.14.12 Points blancs . . . . . . . Vernis qui corde . . . . Craquelures . . . . . . . . Exsudation . . . . . . . . . Voile blanc . . . . . . . . Condensation. . . . . . . Crispation du feuil. . . . Empâtement des chants Frisage ......... Filet blanc . . . . . . . . . Faïençage . . . . . . . . . Effet de peau . . . . . . . 8.15 PROBLÈMES DE SURFACE RELIÉS AU VIEILLISSEMENT DU FEUIL . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 8.15.1 8.15.2 8.15.3 8.15.4 8.15.5 8.15.6 8.15.7 8.15.8 8.15.9 8.15.10 Farinage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Craquelures . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Faïençage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Crocodilage (craquelures prématurées) . Cloquage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Écaillage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Exfoliation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . « Tirage » du feuil . . . . . . . . . . . . . . . Coloration et taches . . . . . . . . . . . . . Décollement du feuil . . . . . . . . . . . . . 8.16 TEST D’ADHÉRENCE D’UN FINI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........ ........ ........ ........ ........ décapage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 188 188 188 188 188 . 189 . 189 . 189 . 189 . 189 . 190 . 190 . 190 . 190 . 190 . 190 . 191 . 191 . 191 . 191 . 192 . 192 . 193 . 193 . 194 . 194 . 194 LEXIQUE DE LA FINITION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 LEXIQUE DE CHIMIE BIBLIOGRAPHIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 CHARTES DES COULEURS