Fouille de données biomédicales complexes : extraction de

Transcription

Fouille de données biomédicales complexes : extraction de
Fouille de données biomédicales complexes : extraction
de règles et de profils génétiques dans le cadre de l’étude
du syndrome métabolique
Sandy Maumus, Amedeo Napoli, Laszlo Szathmary, Sophie Visvikis-Siest
To cite this version:
Sandy Maumus, Amedeo Napoli, Laszlo Szathmary, Sophie Visvikis-Siest. Fouille de données
biomédicales complexes : extraction de règles et de profils génétiques dans le cadre de l’étude du
syndrome métabolique. G. Perrière, A. Guénoche, C. Gourgeon. Journées Ouvertes Biologie
Informatique Mathématiques - JOBIM 2005, 2005, Lyon, France. pp.169-173, 2005. <hal00009610>
HAL Id: hal-00009610
https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-00009610
Submitted on 6 Oct 2005
HAL is a multi-disciplinary open access
archive for the deposit and dissemination of scientific research documents, whether they are published or not. The documents may come from
teaching and research institutions in France or
abroad, or from public or private research centers.
L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est
destinée au dépôt et à la diffusion de documents
scientifiques de niveau recherche, publiés ou non,
émanant des établissements d’enseignement et de
recherche français ou étrangers, des laboratoires
publics ou privés.
!" " "#$$$
&
"#"$'
%
(
%
)
,
/
%
%
4 +
/0
+
*
*%
*
+
*
%
.
/0 %
+ +*(1
2 3/
0
%
%
/0
1* *
(
%
4 1 2 3/
%
0
%
5
**
/
*
1
+
(1
0
- 2
%.
% *+ 0
1
6
7
%
+
* 2
*
4
*
4 +
4 1 2
)
+ +**4 - 2
(1
/
%
8
1* * -
*
%
*
*
%
%
0
/
% - % 1
/*
*
*
+0*
*
%
/
% % *
(1
1* *
4
/
% %
*
(
++*
* * 9
:
$$ ;2 3
*
*
)
* 0
4 *
%222
+
%
*
+
- %
4
4 * % - %
5
4
*
%
( 2 /
4
% % %* *
/ *
%
< - +*
%
0 0
=%
++% 2
(1 1* *
*
% *
*
*
- %
*+* %
7 *
4 1
* *
1
* % % + * 5 /0
*
2 ,
+
/ %* %
14 1
1* * %
*
% -
% 5 3
2
*
4
++
5
5 0
%
* 2
4* %
% /0
*
%
% 5
%
*
/*
%
%/ 5*
4 +
* 2
% 4 +
* %
%
5
%
4 1 2 > 4 1* %
/
*1 *
(
4 +
/0 %
%
% 9?
% @A
$$#;2 !
% %
%*
8 4
%
0 *
*
4
2 !
% %
<
*
- /
%
% 4 +
* %
% %
+ +*/0 %
(1
/ %
5 /
%
+4
*
4 1 2
/*
/
%
% 4 +
* 4 1%
9 +
%
;2
8
% % %
/*#
/ *
" " /
4
* - %
4 5
%
*
*%
B
/ * %*
)
%
,
9
CCD;2 !
(
0*
% (
*4 ++%
*
4(
0
%
%
2
*4 - 9 ; 1
4
+%
%
%
% 0
/
*
%
*
/
/ 4* *2 ,
*+
**
*
1
%
)
/& 1
*
9E F& %
CCC;
/ A 9A
* /
*
%;
9?
@ :
CCC;
: 8 9
:
0
8
9
+F
$$ ;; *
2 :
*+
++(
% (
*
2
$ 5 "G
0
! 2
H %
* (
*1
* %%
2
*%
**
%
%
,
*
) D #G
' #G
+
%
%*
%
++% 9 *
% 7 *
/=1
%% *
% (
: 8; 9
$$" ;2 : **
7 * 5/ 1
- *
4
%*
/ 4* *
%
+
+ %
%**
*
7
7
* 4- 2
4
0*
%
% 4 +
*
5
0%
*%
1*
+%
+ I
%
+ %2 /
%
/
*
4 +
*
/ %%
% /0 %
+ +*(1
/ %
5
%
,
0* %
1
* *
%
%28
/ %%
1%
/0 %
+ +*(1
/ %
/*&
**
*9
@
*
5
0
1
$$";2
*
/0 * %
% 4
*
%
*
*
*
+
4 - 2
/ %
1 *
(
2
%
%
4
* /0 %
+
(1
*
! K2
%
J *%
*
%
1%
:& &
,
2
%
# *
*
0*
*
%
2
+
%
"
% %
4
*
%
2
!
2 *
3
% %
%*
%
%
%
0 %
JJJC
% %
$ %
&
:
#
J#
J"
%
%
%
H
$ L$#L$"
"
D$$
JJJD#$
1
8
8 4
M
'
()
)"
*++
,%
-
4
* /
4
/ % 9?
( 9?
$$$;2
* %
/
% %
+
9A
@ E
%
*
4
4 / 47
NO
4 / 4
O
222 P2 ! % 0 4
9
Q
2
9 ; 1 + - / 47
( / 4
% 0 4
*1
*
2 !
4 / 4
*
1 ;
+%
4 / 4 - %
+
%
47
9 ;
2
+ %
% 5% +
! 9 Q! *
/
; /
4
47 %
) 9 ;NO
R %
9 ;
* / 1
2
/
+
4 / 47 %
8 9
*
*
4
/ 47 ;2 !
+
"
*
5
*9
+#
*
"
/ /0
4
$$ ;
CCC;
222
P
;
2
9
+2 !
4
P2
;2 !
$ 9#
J
$;
%
4
(1
!
*
N 2
<
2
/0 %
+ +*+ +***
* +
/
%
+
1 %
%
)
(1
*
%
7
+9
Q
*
9
(1 / %
)
44 *%
%
%
-/ %
)
9 ;N
*
% %*
+
2
*+
)
9 ;N
9
;2 !
(1 / %
% + %
*
*1 0 0
9
;
% + %
9
;
(1
/ %
4
* +
(1
%2
9
;2
"
9
/
5 *
-/
;L
(1 /
*
%
% %
2
2
+! ;
;
/
%
9 ; Q
%
/0 %
5 *%
! "
*%
+
(1
/ %
( *
+ +**
/
=%
/%%*
0 (1
/ %
*
4
* +
2 1 S
9 CC';
1* *
(1
/ %
5
+ +*2:
%
*
4 %
(1
/ %
%
5
4(
+
* - /
*1
T+
(1 U )
/
4
+ +*1
(1
< 1* **
2
/0 %
(1 5
+ +*/
<
*
* 1
4
(1
2
!
%
/0 %
(1
/ %
*
+
+ * +*2 /
4
+ + * +*4
+ +*%
5
*
%
(
%
*
+ +*9?
% @:*
0 $$#; % *
+ +*<
* 5
+ + * +*%
* 98 2 CCC;2 /
4
+ + * +*1* *
- /
4
+ +*%
%
4
* +
9 % 0 4
(
4 %
;2 !
4 *
(1
/ %
%<
1
*5
+ + * +*2 ?
9 $$ ;
* % %
(1
& 2 : (1
*%*
**
1* *
%* % *+ *0 2!
+%*
9
/%
+;
++ *
0
%
/*% *
*
T
<
1 - U Q
/ 1
*
+ %
9
4
47 !
* 2
(1
(1
<
*
5
/
(1 9?
$$ ;2
#
(
-/
9
(1
+;2 ,
+ /
<
1 ;2 3
/ %
98 $$$;2
&
*
+ +*(1 9
<
(1
%
/
<
%
+
*
/
3
/*+
* :& &
/0 %
@
$$";2
*
* %
1
:
:
8 % ,
% V 9?
$$ W
$$ ;2 A =% 5%
1
4 /0
+ +*+ + * +*02 8
% %* :& & +1
+ - % %
1
% * *%*
<
*
1
%
%
1
*
- :& &
< +%
*1 *
/
<
(
91 =% 5
8 X ;2
- %
:& &
*
*
4*
*
0 1
% %
! K 9
02
*
%
K % ;
*1 *
:& &
1* *
(1
/ %
5 + 5
+
+*+ + * +*2
3
* *%
6 * * 5 *%
(1
+
%
,
2 /1
V 9
*
/1
:
98 CCC;; +
+
+ * +*0
5
%
,
2
%
+
! K 1* (
+ * +*(1
/ %
+
2
4
(1
/ %
+
1 +%
4
(1
4 2 :
4 *
*
4
*
+%
0
4
(1
5 $$2
#
$
:
$
+
%
(1
/ %
1 2> - *
%
(
* 9
$$ W: 1
@F
$$J W>
,
$$# W
$$ ;
*
*
*
/%
*%
%
%
,
2 : 1
F
9 $$J;
*
*
/0
1(
4
/ 4
*
4- 2 :
/1
9 1 S @
CC#;2 3
%
%
/ *
- / 0 (1
*
%
4 *
*%
(1 1* ** 5
+
/
*%+
4 %
%
2
*
%
6
/
*
%
/1
% %
*%
/
*
4 0
+
V
/
+%
%
(
0
/
*
4
) ? %$$ W
4
"
(1 2 3
/*
>
,
9 $$ ;
1% :?
9:
+%
?
%
;
**
*
0
(1
/ %
2: + * 5
4
(1 1* **
1
*%
(1
*
%
%
5
4
*
/ 4
*
(1
*
% % +
% 7%
%
9*%
/ 4 ;
9* %
/
;2
.
*
/
&
+!*" +%*+
%
,
9
,
+
*
* % 0;
*
+
** %*
CCJ
%
* %
8*
(
%2
47% +
%
/*
6
%
4
+%
1* * 0
+ %
%
%
9
2 CCD;2 :/
*
1
0
Q
+
1
**
* 5
0
*
:
/
%
% 2
%
9 CCJ CC" $;
% (
/%
*
)+
*
0
1Y L %
%
*
0
0 +
0 2 $$' +
9# C"
7 ;
<
% * 2
0(
9 CCD $$$ Z"; M"G
+
2
(
9 $$J $$" Z $;
%
%
*
2
*
%
%
,
% *1
)9 ;% 9 ; 4 19J;
1* * - 2
%
"
&
* % 0
%
1+*- % %
- *% %
1
*
% % +*
[;
0
% %
* % 4 *% *
*
*
% %
%
+
%
%
/ +
*%*
4
* 9 4(
%
/%
4%
% *
*
%;
* %
+
%
3
-
*
*
9
*
7
*%+[;2 8
+
*
+
4
9*% 1
% % /% *
0%
%
*%*
6
+
2
'"
1
*
)LLSSS2%
2
*
2
?
2 1L
\
*
*) 9; 4 %
+*
*
9 4
+*
L
'
4
1
4
%%
+*
1 %*
9 % %
7
9 ;
%
%
1 %
; W9 ;
1
*
+
*
1 %
)
:
? +4
F3 %
%
+
;2 8
*
9
*4 *
-*
% 1
*
1
1(
%*
#
1* * %
*
%
%
&
%
*
/
*%+:
2
*
*
'
#
;%
%
+
*
8:
%
%
-
8 9 1
5
) *4
2
,
3
*
%
% *
6
% + %
* * 9
*4
*+* %
( 4 1- /1
%
:
/
]
*%
- 1
%
* ]
*1
<
* * %
7
%
%
%
*
<
/+
0
*
/
/ *
0
*
+
%
,
Q
3
%%
6+ +*+
3 0
*
5/
%
+
0
+
+*2 /
/
/
/
+*- % ( 4 2
3
%
/
%
/
%
*
%
6
/*
*
* 2
*
4
/ *<
*
9* %
%
;
% 4
/ *< 9 * %
1 ;2 8
0
*%
% 4
/<
/
5 % %*
+ 1* * %*
,
2
%
/0 %
(1
*
/
*%
% + %
2
/
< % 4
*
(1
++*
%
*
*+*% 5
*
+
(1 - *%
(2
J
1
W9 ;
1
:
;
'
"
* 1* * % 0J2
% 7
8
0
*
%
1(
*+
7
+
-
;2
(
9
7
+
)4
%
;2
2
%
+
*%
0*
47% +
%
2 :/
++
*
2 :
1 1 4
: !
*- %
1( 2
M
() *
+
/
/
%
Q% / 4
/ %
4
+
*%+*9 ;
+
*%
+ %
/
'
/
7%
;
%
+ +*-
+
0'
(1
+
/++%
2 /
/ 4 - / *
1 %
2
/ *
2 !
*+* %
$$J; Q
(1
/
3
<
/*
%
%
%
9
;
4
9;
++% %
%
9
9 ;
4 9;
%
*
4 +
0 %
(1
/ %
4
*%
2 /
%
1* *
+ L
*1
+
% 0
+
1 %
[;2
.
7%
% 0
% + %
/
(1
*&
1
*
7%
%
;
+
/)
% 0
*5
4 *
4
+1
4 *
Q
/ 4 2
.
+
/ %
2
9 (1
0%
/
5
%
,
* ) % %
% % +%
,
*) 4
1
4
5% -
/
.
-
!) -
(1
(1
+
%
% *
5% +
' .
47 9
2
%
%
)
1 =% 5 /
4 *
*%
+
(1
++*
*
1 %
<
(
4 < + 5 / % 9: 1
@ F
%
5
*
%
* 2
<
4
%
(1
*%
*%
(1
^ 4_
*
(1
*2
2) 3
*
4 - %
2
3
% Q/
% %
4)
/
%
*
&
& &
( *
/
1* **
5
*
+
9X
$$J;2
'
"
+
%
%
%
&
/
0
%
1 =%
%
0
+
5
0
++
% 2
*
D
+*-
0 (1
(
:
%
/
%
-
5
*
1
+
0
% +
%
2
%*
* 9H
4
$
# %
0*
% %
/*
! K /
/
4
*
4(
%*
*
7
*
/
1
4 1%
,
2
:
V
*
%
/
1* * - 9
8
1
*
** 7 *
0
% (
*+
: 8 ,8
*4 +I 4 *
2: 1* * 4
- %
0
)9; /
1 '
91*
; 9 ; /
/ (
91*
; 9 ; /
**
4
*
4
4 *
**
*
4
*
J$D
1* * - 2
%
CC';2
8
!
$13 %
1 %* W F3 )
4* *W )
8
(
F
H
$
$
$
J
$
[ [
$
#
[
J$D
"
*
8
'
M
!
!
%
( 2
1(
1
/
A
$
$
$
$
[
* * *
F3 *
,A )
* 4 - W8A )
F3
,A
,
$
$
[
$
$
[
$
*
++* %
*
% 4
1*
2
1
** 1
%
%
$
$
[
(
/
0
1(
1(
-/
-/
*4 %V
0
*
%(
* * % /
*%
%
8
4 1- 2
(
9 +%
"
1*
/ (
1
1 M
- *V 2
J"
*
;2
&
$
$
[
$
8A
N
$
$
$
$
$
[
$
$
[
$
%
;
% *
4
*
4
+*/ ( 1*
2
+
/
4
$
(
(
8A
N
$
[
< 1(
0
< 1(
(
* +% 5 +%
0 (
0 (
++*
%
+1
%V 2 F)
WH ) +
1 %* * W , )
1* * -
$
$
/0 %
WA )
W& )
8A
N
[ 8A
N
$
$
$
$
[
$
[
[
[
[
[
[
++*
$
$
[
$
+
*- % 2
0%
% 1( 2
% 1( 2
C
$
6,
5
"
/*
%
*
7%
9
*%
/
;
/ 4
%
% (
: 8 ,8 2 C
2
- /%
/ 47% + /
% %*
+ 1* * %*
%
,
2 8
0*
/
+
% 0
%
(1
0 % 9% + % *1 5 $$G;2
+
*
4
( ++% 2 /
4
*+
(1
+
0%
*%
)
OP
8& ` AA
8&
`J#M, ,
8&
`J'$A A
3 ?J`'#, ,
& J C#D
8`M
: `#CJ, ,
H ` $ $AA
# `#MD
3 ? ` '#, ,
:: J`JC8 8
8&?`M ,
8 `C
H `"$' 1 1
`""#
9 NC
$$G W% +N ;2
(1
++ * +*%
0
5/
4
1*
8&?`M ,
2
(
!
*%
/ 4 ;
* *
1* * 8&? M , L
4
1 %* *
F3 *
4* *
+
2
K 1* (
++*
(1
/ %
+
2 8
4
(1
/ %
+
- / *
/
%
4
+I
2
++ %
%
,
*%
4
*
4 0
(1
( %
4
+*- % 4 2 /
*%
(1
%
T
U
1 %
2 D (1
2!
(1
*
)
8&?`M ,
9 NC W% +N ;
:
(1 /
(
) <
/
1*
8&? , M
2
1
- %
*
+
4
C 7
(1
1
*
% + %
$$G2 : % ++
B +4
/
- %
1
4 1 4 /
0
*J$D2 :
(1
(
1
*<
5 %
%
0 - *%
(2
/
7%
* %
1 %*
( *
% 2 3
/ 8&? M , L
%
* (
** * *
*%
+
/
*
: 8 ,8
% %
-
%
9%/ 5
%
+
% /
%
%
** *
1* * 1*
%
/ (
9 (
;
+ %
*
*
2:
%
,
%
* M#$
2
4
7
++
/<
** *+
*+
3J *
1 4 %
9
$$" ;2
*
1*
%
/ (
0
*
$
1 +%
N$ $J;
++*
- /
*
9
11( - /
*
/ (
8&?M , L
1 +%
+*2:
% %
++*
(1 / %
1* *
/
(
*
- %
(
41
1*
, M
1 +%
/
(
/ (
2 :
+
*
% %(
1
*
*
9
$$"4;2 3
% % *
% 5%
%
4 + *
*
0
14
4 1 2
2
% -
3
#
+ +*-
(1
+
1 1 4 2 :
(
*
%
*
23
%
%
/
0*
+
% %
%
-/ ( 2
/
1* **
%
%V
%
1 *
8
K
/* %
/
%
*
+*/ 47% +
% 4
(1
/ %
%
4 5
*4 - 2
/ 4
*
%
0 2
% +%
+
* 1
%
*
*
1
*
/*
/0 %
+
+
/ *<
*%
7
a , 2 9 CC#;2 H
2@
1
+
1
%
1
3? : +2 2 #DM #CC2
8 %2 &+
$
A E
a , 2 ,& &
a
& 2 2 9 CC';2 H
2
F2
F2 @
b,F @ 2
%
+
%
2 !2 2 H bb 3 A2 8 , , ab F 8 & 82
b
!,F! !
2 &
7 8 ' %
& 5
%
9
' 2 JM "M
8
:
8
L,
,8
2
? a ! ?2 @ :F
2 2 9 CCC;2 :
+
E F&
%
2
A
+
+
% 9 A ;2 %
9 2
' 2 ## ##J2
aF
? , 3 b2 , &!
2 8 >!
2 ,!
A2 @
2 9 $$ ;2 8 % )
1
c0 %
+ +*2
"
"
2
'" C"2
A
E
4
2
?
b2 9 $$$;2 3
1) 1
% /
%
2 , (
/!
*?
8 % :
H
d /
) 32!2
"M 3 8 : ) '2
& &2 9 $$ ;2
1
? :>! , :2 ? :F& 2 X !3b ?2 ?&! : !, X2H2 @ A 3
%
1+
1 % 1
0
) %
A
2:
; 2
)LL
1
4 1 2% L$$ LJL L
%L
$$'M2 2
& & 9%
?&! : !, XH @ A 3
; 9 $$#;2 +
c
%
, *: 2 *
+
(
c+
2F
(L
2
!K ? 9%
?&! : !, XH @ :
; 9 $$#;2 0 %
+
4
* 2 ,
C9JL#; F
(L
2
F 2 9 $$J;2
: AF,& :2 @ F
11
0
4
+
%
2;
2 C 2MC D'2
b,F 82 H
H bb 3 !
8 , , ab F 8 & A @
1
S 1
b,F 8 !,F! !
b
%
)
S2 ) H bb 3 ! 8 , , ab F 8 & A
2
%
a S 1 3 %
3
12
8
: +
)
8
L ,8
CC') J'2
2 9 CCC;2 H
% %
)
% +
2
A , ?2 @ E
1 ?
LF
4 12
X b 2 9 $$J;2 % %
*
+ *+*4
* * %
*
3
!
*F
8 % *
% 2
&! :F
b 2 F 33b 2
, A2 @
a
2 9 $$ ;2H
)
+1
%%
%
+% 2 < <
9
#$ 2
$D" $C'2
! !
a
, 2 9 $$" ;2
2
?2
, A2 @
8
%
8
% +
4 %
9 ;
1F
H % H
2 ,S
:
%
H % 9F3 :
, H ;
&++
1%
<
D 2'M" 'D 2
! !
8&
?! &
a
, 2 9 $$"4;2 ,
2
2
2@
:
)
3 %
+
%
1
A
4 : 4 13
1
%
9
5<
<
5
59
;2
,&
, ,!,
&H F
,F2 9 $$ ;2 ,
+
:
%
8 1
0
8
3 %
,
+F 1 ?
:
9
,
8
;2 *=
&
5;
9%
>
>
'
;
1 >
?(+/@A?)
8 >!
2 ? , 3 b2 , &!
2 @ aF
2 9 CCC;2 ++%
1 +
%
1%
% 2
5 # 2 " #'2
2 9 $$$;2
1
%
1+
% %
2
8 >!
B
<
<
1<< C
??) 2 "C '#2
12
>! , , !, ,, X2 3 & 82 3!F
2 @ ? ! : , 2W>! 3 ? A &!82
9 $$ ;2
1
%
%
+ 4
+
3 4:
1
H %2
>
2 C$ 2""M "' 2
? 2 ,!
!K ,2
:2 @ & , , :2 9 $$#;2
1%
%
2 8 %
1 + 8a33 3 %
:
1 $$#
9% %
S
'
: + %
8 %
8 % % +a S 1
3 %
4 ; 2 CD $J 8
2
, A2
a
: ,
b
2 F ? ,F ?2 A! A!
2
2
:2 ? !3 ?2
:& ,
,V X2
&:!,b X2 @ :F
2 ,
82 9 CCD;2 &47%
1
%
+ +
1
%
+
1 1
,3
%
+
59
+%
%
J' 2 J" # 2
)
%
<
<
5
, &! 2 ?
3 8232
A
2 @ 8 88 :2 9 $$ ;2
1
%
+
% %
4 )
1
1
%
%
% 2 9
2 $
2 JCC #$J2
,!
A2 , &!
2 ? , 3 b2 8 >!
2 @ aF
2 9 $$ ; :
1 %4 1
: %
% S ,
%2 D 7 8 '
%
*'
'17%*)2 #
2 DC
2
V ,F
b 2 @
8&
2 9 $$";2 :& & )
H
S
+
S
1 1
2
5
'
<
<
5 1< < C
?4) 2 $ J
H %2
E F& %
9 CCC;) %
'
% '
E
>
'
+
&
, % %
: L
CC
2 E 2F2&2 A
2
J